• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

یحیی‌ بن معاذ رازی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





یحیی بن معاذ رازی۲۵۸ق)، از محدثان و راویان اهل سنت قرن سوم هجری قمری بود.
وی را فردی زاهد، عابد، صوفی و واعظ توصیف نموده‌اند.



ابوزکریا یحیی بن معاذ بن جعفر رازی، از اهالی ری بود. ایامی را در بلخ سپری کرد و سپس روانه نیشابور شد و باقی عمرش را در آن شهر گذراند. او از اسحاق بن سلیمان رازی، مکی بن ابراهیم بَلخی و علی بن محمد طَنَافِسِی حدیث آموخت. راویانی چون ابوعثمان زاهد، ابوالعباس ماسَرْجِسی و یحیی بن زکریا مَقَابِرِی از وی حدیث نقل کرده‌اند.


رازی را شخصیتی زاهد، عابد، صوفی و واعظ توصیف نموده‌اند. گفته‌اند که در بلخ وقتی با فردی علوی دیدار کرد، در پاسخ سؤال آن فرد راجع به اهل بیت (علیهم‌السّلام) گفت: چه بگویم درباره خلقتی که با آب وحی پدید آمده و با آب رسالت استوار گشته است، آیا غیر از رایحه عطر هدایت و تقوا از آن دو، چیز دیگری به مشام می‌رسد.


رازی در سال ۲۵۸ق به گفته خطیب و دیگران و در سال ۲۰۶ق به گفته الندیم از دنیا رفت.


اثر رازی کتاب مراد المریدین است. همچنین ابن خِلِّکان و سُلَّمی بعضی از کلمات حکیمانه، مناجات‌ها و روایات منقول از او را نقل کرده‌اند. (دیگر منابع:
[۱۳] ابونعیم اصفهانی، احمد بن عبدالله، تهذیب حلیة الاولیاء، ج۳، ص۲۵۶.
[۱۴] مناوی، عبدالرؤف، الکواکب الدُرّیه، ج۱، ص۴۹۶.
[۱۵] لعلی بدخشی، میرزا لعل بیگ و کمال حاج سیدجوادی، ثمرات القدس، ص۱۷۴.
[۱۶] لعلی بدخشی، میرزا لعل بیگ و کمال حاج سیدجوادی، ثمرات القدس، ص۴۱۳.
[۱۷] لعلی بدخشی، میرزا لعل بیگ و کمال حاج سیدجوادی، ثمرات القدس، ص۴۴۲.
[۱۸] لعلی بدخشی، میرزا لعل بیگ و کمال حاج سیدجوادی، ثمرات القدس، ص۴۶۰.
[۱۹] لعلی بدخشی، میرزا لعل بیگ و کمال حاج سیدجوادی، ثمرات القدس، ص۹۷۲.
[۲۰] جامی، عبدالرحمان، نفحات الانس، ص۵۳-۵۴.
)


۱. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۱۷۲.    
۲. خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۱۴، ص۲۱۲.    
۳. ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، ج۱۲، ص۱۴۸.    
۴. ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۲۲۹.    
۵. سلمی، محمد بن حسین، طبقات الصوفیه، ص۹۸.    
۶. ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۶، ص۱۶۷.    
۷. خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۱۴، ص۲۱۵.    
۸. ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۲۲۹.    
۹. ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۲۳۵.    
۱۰. ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۶، ص۱۶۶.    
۱۱. سلمی، محمد بن حسین، طبقات الصوفیة، ص۹۹.    
۱۲. ابونعیم اصفهانی، احمد بن عبدالله، حلیة الاولیاء، ج۱۰، ص۵۱.    
۱۳. ابونعیم اصفهانی، احمد بن عبدالله، تهذیب حلیة الاولیاء، ج۳، ص۲۵۶.
۱۴. مناوی، عبدالرؤف، الکواکب الدُرّیه، ج۱، ص۴۹۶.
۱۵. لعلی بدخشی، میرزا لعل بیگ و کمال حاج سیدجوادی، ثمرات القدس، ص۱۷۴.
۱۶. لعلی بدخشی، میرزا لعل بیگ و کمال حاج سیدجوادی، ثمرات القدس، ص۴۱۳.
۱۷. لعلی بدخشی، میرزا لعل بیگ و کمال حاج سیدجوادی، ثمرات القدس، ص۴۴۲.
۱۸. لعلی بدخشی، میرزا لعل بیگ و کمال حاج سیدجوادی، ثمرات القدس، ص۴۶۰.
۱۹. لعلی بدخشی، میرزا لعل بیگ و کمال حاج سیدجوادی، ثمرات القدس، ص۹۷۲.
۲۰. جامی، عبدالرحمان، نفحات الانس، ص۵۳-۵۴.
۲۱. عطار نیشابوری، محمد بن ابراهیم‌، تذکرة الاولیاء، ص۴۷۶.    
۲۲. ابن ملقن، عمر ین علی، طبقات الاولیاء، ص۳۲۱.    



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «یحیی رازی»، ج۱، ص۸۴۲.






جعبه ابزار