گروه برکوکیه

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف

---

بَرْکوکیّه، ظاهراً گروهی از رَزامیّه که در دوستی ابومسلم خراسانی افراط می‌کردند هستند.

---

رزامیّه امامت را پس از ابوالعباس سفّاح، حق ابومسلم می‌دانستند و کشته شدن و مرگ او را می‌پذیرفتند؛ اما گروهی از ایشان به نام «ابو مسلمیّه»، تندروی کرده، می‌گفتند که روح خدا در ابومسلم حلول کرده و او تبدیل به خدا شده است.
آنها معتقد بودند که ابومسلم نمرده است و نخواهد مرد و می‌گفتند آن‌که کشته شد شیطانی بود که به صورت ابومسلم درآمده بود.
به گفته بغدادی، این گروه را در مرو و هرات برکوکیه می‌گفتند.
مسعودی گوید: خرّمیان پس از شنیدن خبر قتل ابومسلم، در خراسان و جبال ، به جنبش درآمدند و اینها «مُسْلِمیّه» خوانده می‌شوند و به امامت ابومسلم معتقدند.
بعضی از ایشان گفتند که ابومسلم نمرده است و نخواهد مرد تا آن‌که ظهور کند و زمین را از عدل و داد پر کند.
به گفته مسعودی، بیشتر خرّمیه در زمان او (۳۳۲) کردکیّه و لودشاهیّه‌اند.
مسعودی در التّنبیه والاشراف ضمن برشمردن طوایف خرّمیه، از «کودکیه» و «کودشاهیه» (نسخه بدل: کردکیه، کورکیه) نیز نام می‌برد.

---

شهرستانی «کودکیّه» و «ابومسلمیّه» را از فِرَق مزدکیّه می‌شمارد.
از گفته او، مبنی براینکه در نظر مزدکیان «کودک» (جوان، برنا) از جمله مدبّران عالم بوده است، می‌توان چنین نتیجه گرفت که خرّمیه و ابومسلمیه و کودکیه و برکوکیه همه با مزدکیان مربوط و شعبه‌ای از ایشان بوده‌اند.
احتمالاً در نظر خرّمیان یا مزدکیانِ پس از ابومسلم، «کودکِ» مدبّر عالم همان «ابومسلم» است و به همین سبب ایشان را «کودکیه» نیز خوانده‌اند.
بنابراین، می‌توان گفت که «کورکیه» و «کردکیه» و «بَرکوکیه» نیز تحریف کودکیه‌اند؛ زیرا همه عناوینِ یک مصداق‌اند.
همچنین شاید در زبان مردم هرات و مرو، کلمه «بر» معنی خاص داشته که به کودکیه افزوده شده و آن را به صورت «برکودکیه» درآورده؛ و آن نیز به «برکوکیه» بدل شده است.

---

(۱) عبدالقاهر بن طاهر بغدادی، الفرق بین الفرق، چاپ عزت عطار حسینی، مصر ۱۳۶۷/۱۹۴۸.
(۲) محمد بن عبدالکریم شهرستانی، الملل و النحل، چاپ احمد فهمی محمد، قاهره ۱۳۶۷ـ۱۳۶۸/۱۹۴۸ـ۱۹۴۹.
(۳) علی بن حسین مسعودی، کتاب التنبیه و الاشراف، چاپ دخویه، لیدن ۱۹۶۷.
(۴) علی بن حسین مسعودی، مروج الذهب و معادن الجوهر، چاپ شارل پلا، بیروت ۱۹۶۵ـ۱۹۷۹.

---