کُسالی (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کُسالی:(قاموا اِلَی الصَّلاةِ قاموا کُسالی) «کُسالی» از مادّه
کَسَل (به فتح کاف و سین) به معنای
سستی در آن‌چه نباید در آن
سستی کرد، است.
آیه می‌فرماید: «و
نماز بجا نمى‌آورند جز با
کسالت.»
بنابر اين به دو
علت نماز آن‌ها پذيرفته نيست، نخست به علت
کفر و ديگر به علت آن كه از روى
كسالت و
کراهت انجام مى‌دهند، گويى كسى به
اجبار دست آن‌ها را گرفته و كشان كشان به سوى كار
خیر مى‌برد، در اين صورت اعمال آن‌ها بی‌روح و بى‌اثر است و هيچ‌گونه بهره‌اى از آن عايدشان نمى‌شود.
به موردی از کاربرد «
کُسالی» در
قرآن، اشاره می‌شود:
(إِنَّ الْمُنافِقينَ يُخادِعونَ اللّهَ وَ هُوَ خادِعُهُمْ وَ إِذا قامواْ إِلَى الصَّلاةِ قامواْ كُسالَى يُرآؤونَ النّاسَ وَ لا يَذْكُرونَ اللّهَ إِلاّ قَليلًا) «منافقان به
گمان خود مى‌خواهند خدا را
فریب دهند؛ درحالى كه او آن‌ها را فريب مى‌دهد؛ و هنگامى كه به نماز بر مى‌خيزند، با
كسالت برمى‌خيزند؛ ودر برابر مردم
ریا مى‌كنند؛ و خدا را جز اندكى ياد نمى‌نمايند.»
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرمایند:
(وَ إِذا قاموا إِلَى الصَّلاةِ قاموا كُسالى يُراؤنَ النّاسَ وَ لا يَذْكُرونَ اللَّهَ إِلّا قَليلًا) اين جمله
وصف ديگرى است از اوصاف منافقين و آن اين است كه وقتى به نماز مى‌ايستند اولا به حالت
كسالت مى‌ايستند و پيدا است كه هيچ اشتها و ميلى به نماز ندارند و در ثانى همه در صدد آنند كه به مردم بفهمانند كه ما نمازخوانيم، با اين‌كه نماز برترين عبادتى است كه خداى تعالى در آن
ذکر و يادآورى مى‌شود و اگر به راستى دل‌هايشان علقه و محبتى به پروردگارشان مى‌داشت و به او
ایمان مى‌داشت، در توجه به سوى خدا و در ذكر خدا دچار
كسالت و سستى نمى‌شدند و عمل خود را به
قصد ريا و نشان دادن به مردم انجام نمى‌دادند و در عوض بسيار خدا را به ياد مى‌آوردند، آرى
قلب به هر چه تعلق داشته باشد و خاطر آدمى به هر چه مشغول باشد، دائما به ياد همو خواهد بود.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «کسالی»، ج۴، ص ۷۵.
