کَیْل (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
كَيْل (به فتح کاف و سکون یاء) از
واژگان قرآن کریم به معنای پیمانه کردن است. از مشتقات این واژه در
قرآن مجید مِکیال (به کسر میم) به معنای پیمانه است.
كَيْل به معنای پیمانه کردن است.
راغب آن را پیمانه کردن طعام گفته است.
در
اقرب الموارد گوید: بیشتر در پیمانه طعام باشد. اگر گوئیم: «کلته الطّعام» یعنی به او کیل دادم و اگر گوییم: «اکتلت علیه» یعنی از او کیل گرفتم. و هر گاه گوییم: «کلت له الطّعام» یعنی به پیمانه کردن طعام از برای او مباشرت کردم.
(الَّذِینَ اِذَا اکْتالُوا عَلَی النَّاسِ یَسْتَوْفُونَ) «چون از مردم کیل گیرند تمام گیرند.»
(وَ اِذا کالُوهُمْ اَوْ وَزَنُوهُمْ یُخْسِرُونَ) «و چون به مردم کیل دهند یا وزن کنند کم کنند.»
(فَاَرْسِلْ مَعَنا اَخانا نَکْتَلْ) «برادرمان را با ما بفرست تا کیل بگیریم.»
کیل مصدر و به معنی آلت کیل نیز آمده است. مثل
(وَ اَوْفُوا الْکَیْلَ وَ الْمِیزانَ بِالْقِسْطِ) «پیمانه و ترازو را به عدالت تمام کنید.»
مکیال: اسم آلت، به معنی پیمانه است.
(وَ لا تَنْقُصُوا الْمِکْیالَ وَ الْمِیزانَ) (پيمانه و وزن را كم نكنيد.)
•
قرشی بنایی، علی اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «کیل»، ج۶، ص۱۷۲.
