کَنود (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کَنُود: (اِنَّ الاِنْسانَ لِرَبِّهِ لَکَنُودٌ) «کَنُود» به زمینی می‌گویند که چیزی از آن نمی‌روید، و به انسان
ناسپاس و
بخیل نیز اطلاق می‌شود.
مفسران برای
«کَنُود» معانی زیادی گفته‌اند.
«
ابوالفتوح رازی» حدود پانزده معنا در این زمینه نقل کرده است، ولی غالباً شاخ و برگ همان معنای اصلی است که در بالا آورده‌ایم، از جمله این که:
۱- «کَنُود» کسی است که مصائبش را با آب و تاب می‌شمرد، ولی نعمت‌ها را فراموش می‌کند.
۲- «کَنُود» کسی است که نعمت‌های خدا را تنها می‌خورد، و از دیگران منع می‌کند، چنان که در حدیثی از
پیغمبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) می‌خوانیم: «
«اَ تَدْرُونَ مَنِ الْکَنُودِ»: می‌دانید کنود کیست»؟! عرض شد:
خدا و رسولش آگاه‌تر است. فرمود: «
«الْکَنُودُ الَّذِی یَاْکُلُ وَحْدَهُ، وَ یَمْنَعُ رِفْدَهُ، وَ یَضْرِبُ عَبْدَهُ»: کنود کسی است که تنها غذا می‌خورد، و از
عطا و بخشش به دیگران خودداری می‌کند، و بنده زیردستش را می‌زند».
۳- «کَنُود»، کسی است که در مشکلات و مصائب با دوستان خود هم دردی نمی‌کند.
۴- کسی است که خیرش بسیار کم است.
۵- کسی است که وقتی نعمتی به او برسد، از دیگران دریغ می‌دارد و اگر گرفتار مشکلی گردد، ناشکیبایی و
جزع می‌کند.
۶- کسی است که نعمت‌های الهی را در
معصیت صرف می‌کند.
۷- کسی‌است که
نعمت خدا را
انکار می‌کند.
(إِنَّ الْإِنسَانَ لِرَبِّهِ لَكَنُودٌ) (كه انسان در برابر نعمت‌هاى پروردگارش بسيار
ناسپاس و بخيل است؛)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه كنود به معناى كفرانگر است و اين
آیه مانند آيه شريفه:
(إِنَّ الْإِنْسانَ لَكَفُورٌ) از آنچه در طبع بشر نهفته شده خبر مى‌دهد، و آن اين است كه پيرو
هوای نفس و دلداده به لذائذ دنيا است، و در نتيجه از
شکر پروردگارش در مقابل نعمت‌هايى كه به او ارزانى داشته منقطع مى‌شود.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «کَنُود»، ص۴۶۵.
