کَلّ (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کَلّ:(هُوَ كَلٌّ عَلَى مَوْلاهُ) «کَلّ» به فتح كاف و تشديد لام، به معنى «
سربار و انگل و بار گران» است.
خداوند در اين
آیه دو
مرد را
مثل زده است كه يكى از آن‌ها گنگ مادرزاد است و قادر بر هيچ‌كارى نيست، او در
عین برده بودن
سربارى است براى مولا و صاحبش
(وَ هُوَ كَلٌّ عَلى مَوْلاهُ) به همين
دلیل او را به دنبال هر برنامه‌اى بفرستند توانايى بر انجام كار خوبى ندارد، آيا چنين كسى با آن‌كس كه زبان گويا و فصيح دارد و مرتبا به
عدل و داد
دعوت مى‌كند و بر جادۀ صاف و راه راست قرار دارد، مساوى است؟
مقايسۀ اين دو فرد باهم، بيانگر فاصلۀ زيادى است كه در ميان طرز
فکر بت‌پرستی و خداپرستى
وجود دارد و روشن‌كنندۀ
تفاوت اين دو با يک‌ديگر است.
به موردی از کاربرد «کَلّ» در
قرآن، اشاره می‌شود:
(وَ ضَرَبَ اللّهُ مَثَلًا رَّجُلَيْنِ أَحَدُهُما أَبْكَمُ لا يَقْدِرُ عَلَىَ شَيْءٍ وَ هُوَ كَلٌّ عَلَى مَوْلاهُ أَيْنَما يُوَجِّههُّ لا يَأْتِ بِخَيْرٍ هَلْ يَسْتَوي هُوَ وَ مَن يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ هُوَ عَلَى صِراطٍ مُّسْتَقيمٍ) «خداوند مثالى ديگر زده است: دو نفر را، كه يكى از آن دو، گنگ
مادر زاد است؛ و قادر بر هيچ كارى نيست؛ و
سربار صاحبش مى‌باشد؛ او را در پى هر چيز مى‌فرستد، كارى از پيش نمى‌برد؛ آيا او، با كسى كه
امر به
عدل و داد مى‌كند، و بر راهى راست قرار دارد،
برابر است؟!.»
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرمایند:
معناى جمله
(وَ هُوَ كَلٌّ عَلى مَوْلاهُ) اين است كه او بار و
عیال كسى است كه امورش را تدبير مى‌كند، پس او خودش نمى‌تواند امور خود را
تدبیر كند.
• شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «کلّ»، ج۴، ص ۱۰۷.
