کَشْفَ (لغاتقرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کَشْفَ: (فَلا یَمْلِکُونَ کَشْفَ) «کَشْفَ» در اصل، به معنای کنار زدن پرده یا لباس
و مانند آن از روی چیزی است،
و اگر این تعبیر، (کشف ضرّ) در مورد بر طرف ساختن غم
و اندوه
و بیماری
و ناراحتی نیز اطلاق میشود، به خاطر آن است که گویی غم
و اندوه
و بیماری همچون پردهای بر چهره جان
و تن انسان میافتند، چهره حقیقی را که سلامت
و آسایش
و آرامش است، میپوشاند، به همین جهت، برطرف ساختن این اندوه
و ناراحتی به عنوان «کشف ضرّ» تلقی میشود.
(قُلِ ادْعُواْ الَّذِينَ زَعَمْتُم مِّن دُونِهِ فَلاَ يَمْلِكُونَ كَشْفَ الضُّرِّ عَنكُمْ وَلاَ تَحْوِيلًا) (بگو: «كسانى را كه غير از او معبود خود مىپنداريد، بخوانيد! آنها نه مىتوانند زيانى را از شما برطرف سازند،
و نه هيچ تغييرى در آن ايجاد كنند.»)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان میفرماید: اين
آیه بر نفى الوهيت خدايان مشركين از اين راه استدلال مىكند كه آن ربى كه مستحق
پرستش است ربى است كه قادر بر رساندن منفعت
و دفع
ضرر باشد، چون داشتن چنين قدرتى لازمه ربوبيت است.
و خود
مشرکین هم اين معنا را مىدانند
و قبول دارند، چيزى كه هست اگر شريكهايى براى
خدا گرفته
و مىپرستيدند به طمع
نفع آنها
و از ترس
ضرر آنها است،
و در همين جا به خطا رفتهاند زيرا اين شركاء قادر بر رساندن
نفع و دفع
ضرر نيستند، پس الوهيت ندارند، شاهد
نفع و ضرر نداشتن آنها اين است كه مشركين آنها را به اين اميد
و به همين ترس مىپرستند،
و تاكنون چنين خاصيتى از آنها نديدهاند.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «کَشْفَ»، ص۴۶۱.