کَشْفَ (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کَشْفَ: (فَلا یَمْلِکُونَ کَشْفَ) «کَشْفَ» در اصل، به معنای کنار زدن پرده یا لباس و مانند آن از روی چیزی است،
و اگر این تعبیر، (کشف ضرّ) در مورد بر طرف ساختن غم و اندوه و بیماری و ناراحتی نیز اطلاق می‌شود، به خاطر آن است که گویی غم و اندوه و بیماری همچون پرده‌ای بر چهره جان و تن انسان می‌افتند، چهره حقیقی را که سلامت و آسایش و آرامش است، می‌پوشاند، به همین جهت، برطرف ساختن این اندوه و ناراحتی به عنوان «کشف ضرّ» تلقی می‌شود.
(قُلِ ادْعُواْ الَّذِينَ زَعَمْتُم مِّن دُونِهِ فَلاَ يَمْلِكُونَ كَشْفَ الضُّرِّ عَنكُمْ وَلاَ تَحْوِيلًا) (بگو: «كسانى را كه غير از او معبود خود مى‌پنداريد، بخوانيد! آنها نه مى‌توانند زيانى را از شما برطرف سازند، و نه هيچ تغييرى در آن ايجاد كنند.»)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: اين
آیه بر نفى الوهيت خدايان مشركين از اين راه استدلال مى‌كند كه آن ربى كه مستحق
پرستش است ربى است كه قادر بر رساندن منفعت و دفع ضرر باشد، چون داشتن چنين قدرتى لازمه ربوبيت است. و خود
مشرکین هم اين معنا را مى‌دانند و قبول دارند، چيزى كه هست اگر شريك‌هايى براى
خدا گرفته و مى‌پرستيدند به طمع نفع آنها و از ترس
ضرر آنها است، و در همين جا به خطا رفته‌اند زيرا اين شركاء قادر بر رساندن نفع و دفع ضرر نيستند، پس الوهيت ندارند، شاهد نفع و ضرر نداشتن آنها اين است كه مشركين آنها را به اين اميد و به همين ترس مى‌پرستند، و تاكنون چنين خاصيتى از آنها نديده‌اند.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «کَشْفَ»، ص۴۶۱.
