کنایه (علوم قرآنی)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کنایه به ذکر
ملزوم یا
لازم، و
اراده دیگری، یا
استعمال لفظ در غیر معنای حقیقی، بدون منع از
اراده معنای اصلی اطلاق میشود.
«کنایه» در لغت به معنای پوشیده سخن گفتن و ترک تصریح است و در اصطلاح به دو
مفهوم اطلاق میشود:
۱. ذکر
ملزوم و
اراده لازم یا ذکر
لازم و
اراده ملزوم؛
۲. استعمال لفظی در غیر معنای حقیقی آن؛ چنانچه
قرینه مانع از
اراده معنای اصلی نشود (به خلاف
مجاز )؛ مانند «نفس واحدة» در (هو الذی خلقکم من نفس واحدة)
که کنایه از
حضرت آدم علیهالسّلام است.
کنایه از انواع
بلاغت و شیوههای بیان است و فایده آن شیوا ساختن سخن و تهییج قوه
خیال برای اثرگذاری بر شنونده است.
فرهنگنامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «کنایه».