کدح (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کَدْح (به فتح کاف و سکون دال) از
واژگان قرآن کریم به معنای
سعی توام با
رنج است. این کلمه دو بار بیشتر در
قرآن نیامده است.
کَدْح:
سعی توام با
رنج است، چنانکه
راغب گفته است.
(یا اَیُّهَا الْاِنْسانُ اِنَّکَ کادِحٌ اِلی رَبِّکَ کَدْحاً فَمُلاقِیهِ) ضمیر «فَمُلاقِیهِ» راجع است به «رَبِّکَ»؛ گفته‌اند تعدّی با «الی» می‌فهماند که معنای سیر به کدح تضمین شده، یعنی: «ای
انسان، تو توام با
تلاش و رنج به سوی پروردگارت روانی و او را ملاقات خواهی کرد، پس از آن آمده:
(فَاَمَّا مَنْ اُوتِیَ کِتابَهُ بِیَمِینِهِ...) (امّا كسى كه
نامه اعمالش به دست راستش داده شود...)
پس انسان اعمّ از نیکوکار و بدکار با یک زندگی پر تلاش و رنج به سوی خدایش روان است و عاقبت به راحتی یا
عذاب خواهد رسید.
در
نهج البلاغه خطبه ۱۲۹ فرموده:
«وَ رُبَ کَادِحٍ خَاسِرٌ» «ای بسا رنج‌بر که زیانکار است»؛
منظور کسی است که فقط برای
دنیا تلاش می‌کند. (شرح‌های خطبه:
)
این کلمه دو بار بیشتر در
قرآن نیامده است.
قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله "کدح"، ج۶، ص۹۶.
