• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

کِتاب (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: کِتاب (مفردات نهج البلاغه (جلد ۲))
مقالات مرتبط: کَتْب (مفردات‌قرآن).


كِتاب، کُتِبَ و كتابة (به کسر کاف و فتح تاء) از واژگان نهج البلاغه به معنای نوشتن، آن در اصل به معنى جمع كردن است. كُتابّ (به ضم کاف و فتح باء) مثل طلّاب، جمع كاتب مى‌باشد، موارد زيادى از آن در نهج البلاغه آمده است. کَتِیبه (به فتح کاف و کسر تاء) به معنای قشون است که فقط يک بار در نهج البلاغه آمده است.


كِتاب و كُتِبَ و كِتابة:
[۱] قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۸۹۳.    
[۲] طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۲، ص۱۵۲.    
[۳] راغب اصفهانی، حسین، المفردات، دار القلم، ج۱، ص۶۹۹.    
به معنای نوشتن، آن در اصل به معنى جمع كردن است. «كتبت القربة» يعنى مشک دوختم كه عبارت اخراى جمع كردن دو چرم به وسيله دوختن است. على هذا نوشتن را كتابت گويند كه حرف با حرف و كلمه با كلمه‌ جمع مى‌شود، مكاتبه بين الاثنين است. كُتابّ (مثل طلّاب) جمع كاتب مى‌باشد، موارد زيادى از آن در نهج البلاغه آمده است. کَتِیبه قشون، به قولى قسمتى از قشون است كه جمع شده، آن فقط يک بار آمده است.

چنان كه حضرت علی (علیه‌السلام) فرموده: «ثُمَّ أَخْرُجَ فِي كَتِيبَة أَتْبَعُ أُخْرَى»
[۴] السید الشریف الرضی، نهج البلاغه ت الحسون، ص۲۷۲، خطبه ۱۱۸.    
[۵] عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ص۲۳۱، خطبه ۱۱۷.    
[۶] صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۷۵، خطبه ۱۱۹.    
[۷] ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۲۸۵.    
(خارج گردم و همچون تيرى در جعبه خالى اين طرف و آن طرف افتم.)
[۸] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۶۱، خطبه ۱۱۹.    


کتیبه فقط يک بار در نهج البلاغه آمده است.
[۹] السید الشریف الرضی، نهج البلاغه ت الحسون، ص۲۷۲، خطبه ۱۱۸.    


۱. ↑ قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۸۹۳.    
۲. ↑ طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۲، ص۱۵۲.    
۳. ↑ راغب اصفهانی، حسین، المفردات، دار القلم، ج۱، ص۶۹۹.    
۴. ↑ السید الشریف الرضی، نهج البلاغه ت الحسون، ص۲۷۲، خطبه ۱۱۸.    
۵. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ص۲۳۱، خطبه ۱۱۷.    
۶. ↑ صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۷۵، خطبه ۱۱۹.    
۷. ↑ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۲۸۵.    
۸. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۶۱، خطبه ۱۱۹.    
۹. ↑ السید الشریف الرضی، نهج البلاغه ت الحسون، ص۲۷۲، خطبه ۱۱۸.    


• قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «کتاب»، ج۲، ص۸۹۳.    


رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 118 نهج البلاغه
جعبه ابزار