کتاب الصلاة (للمحقق الداماد)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
« كتاب الصلاة» تقريرات درس خارج
فقه مرحوم
آیة الله سید محمد محقق داماد است كه توسط
آیت الله محمد مؤمن قمی به
زبان عربی و به صورت حاشيه بر متن
عروة الوثقی به نگارش درآمده است.
مؤلف، در مقدمه بيان مى‌كند كه مرحوم
محقق داماد روزى از او مى‌خواهد كه مباحث درس را تقرير كند تا در دوره‌هاى بعدى درس خارج، مرجعى براى مباحث درس در
اختیار داشته باشد و مؤلف نيز در
اجابت اين درخواست به تدوين مباحث صلاه اقدام مى‌كند. مطالب، به اختصار بيان شده و تقرير صرف نيست و مقرّر برخى از نظرات انتقادى خود را نيز مطرح كرده است. وى كه در زمان تحصيل فقط نظرات اصلى و مهم مرحوم محقق داماد را نگاشته است هنگام تدوين، روايات و اقوال مختلف مربوط به اين مباحث را نيز بر آن مى‌افزايد و آن را تكميل مى‌كند. او به مناسبت، برخى از قواعد فقهى و اصولى مورد نياز را توضيح مى‌دهد; مانند
قاعده« من أدرک» . منبع روايى مؤلف، كتاب
وسائل الشیعه و
مستدرک الوسائل است.
مباحث با بحث در باره تعداد نمازها شروع مى‌شود. در اين بحث تعداد نمازهاى
واجب و نوافل آنها براساس روايات فقهى مورد بحث و بررسى قرار مى‌گيرد. در ادامه وقت خاص و مشترك نمازهاى يوميه و اقوال مختلف آن بررسى مى‌شود.
مؤلف سپس وارد مسأله قضاى
نماز مى‌شود و بر اين باور است كه دليلى بر وجوب تعجيل در قضاى نمازهاى فراموش شده وجود ندارد.
وى پس از آن وارد مسائل
قبله و راه‌هاى تشخيص قبله مى‌شود. روايات مختلفى را ذكر مى‌كند كه دلالت دارند بر اين كه شخص متحير نسبت به قبله لازم نيست به چهار جهت نماز بگذارد و يك طرف نيز كافى است و از برخى از اين روايت‌ها دفاع مى‌كند.
بحث بعدى،
پوشش نمازگزار است. به همين مناسبت بحث مفصلى پيرامون جواز يا عدم جواز نظر به بدن زن را مطرح مى‌كند و به اين نتيجه مى‌رسد كه طبق روايات معتبر نظر به زن اجنبى( غير همسر و محارم)
حرام است حتى صورت و كفين، مگر يك نظر اولى و ابتدايى كه گاه بدون اختيار صورت مى‌گيرد. وى با توجه به وضعيت كنونى جوامع اسلامى و با استفاده از برخى روايات به اين نتيجه مى‌رسد كه نگاه به صورت و مواضع معمولى زنان متهتك و كافر اشكالى ندارد. زنان متهتك زنانى هستند كه هر چه آنان را از كشف مو و صورت خود منع كنند توجهى نمى‌كنند و اهميتى براى
حجاب قائل نيستند.
البته نگاه به اين زنان و نيز زنان
کافر به شرطى اشكال ندارد كه به قصد شهوت نباشد. هم‌چنين نگاه به عكس و تصوير زنان با رعايت برخى شرايط مشكلى ندارد. مؤلف در پايان، بحث مكان مصلى و مباحث
غصب را مطرح مى‌كند.
کتاب الصلاة نویسنده:آیة الله سید محمد محقق داماد
نرم افزار جامع فقه أهل البيت عليهم السلام، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی
