کاربردهای اهل بیت در قرآن

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف

---

واژه اهل بیت در قرآن در معنای عرفی و عام و نیز در معنای خاص استفاده شده است.

---

در پرسش «دائرة المعارف شیعه» فصل نخست خواندم که نوشته شده بود، همسر حضرت ابراهیم (علیه‌السّلام) وقتی جزء اهل البیت شد، که مژده مادر شدن برای پیامبری را دریافت کرد، نه به خاطر آنکه همسر رسول خدا "ابراهیم" بود. همچنین حضرت فاطمه (سلام‌الله‌علیهم) جزء اهل بیت پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) بود نه به خاطر آنکه دختر رسول اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) یا همسر حضرت علی (علیه‌السّلام) بود، بلکه به این خاطر که مادر دو امام بود. حال آیا هر همسر پیامبری که مادر پیامبر دیگری هم هست، جزء اهل بیت است؟ و نیز آیا هر همسر امامی که مادر امام بعد بوده جزء اهل بیت (علیه‌السّلام) بوده؟

۱.۱ - پاسخ

۱) اهل البیت در قرآن کریم اصطلاح خاصی هست یعنی ما یک اهل البیت عرفی داریم و یک اهل البیت به اصطلاح خاص قرآن کریم. بر اساس معنای عرفی، اهل البیت شامل زنان پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) هم می‌شود. اما اهل البیت به اصطلاح قرآن که در سوره مبارکه احزاب آیه ۳۳ آمده است، مختص به افراد خاصی است که عبارتند از «حضرت رسول، علی، فاطمه، حسن و حسین (سلام‌الله‌علیهم)» که در عصر نزول آیه در قید حیات بودند و همچنین به تنقیح ملاک و با استفاده از روایات این بزرگواران، دیگر امامان معصوم (علیهم‌السّلام) داخل در این معنا هستند.
شاهد این مدعا روایات فراوانی است که اکثر این روایات از طریق اهل سنت وارد شده‌اند و حتی ام سلمه که آیه اهل البیت در منزل ایشان نازل شده است را، جزء اهل البیت نمی‌شمارند. تفصیل این مطلب را در تفسیر المیزان ذیل آیه ۳۳ از سوره مبارکه احزاب جستجو کنید.
۲) آنچه از دائره المعارف شیعه نقل فرموده‌اید، ظاهرا مدرکی ندارد و ما نمی‌توانیم آن را بپذیریم.

---