پیروزی موسی (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
در این مقاله
آیات قرآن مرتبط با
پیروزی‌های حضرت موسی علیه‌السلام معرفی می‌شوند.
پيروزى
موسی علیه‌السلام در رويارويى با جادوگران
فرعونی:
۱. «قالُوا يا مُوسى إِمَّا أَنْ تُلْقِيَ وَ إِمَّا أَنْ نَكُونَ نَحْنُ الْمُلْقِينَ • قالَ أَلْقُوا فَلَمَّا أَلْقَوْا سَحَرُوا أَعْيُنَ النَّاسِ وَ اسْتَرْهَبُوهُمْ وَ جاؤُ بِسِحْرٍ عَظِيمٍ • وَ أَوْحَيْنا إِلى مُوسى أَنْ أَلْقِ عَصاكَ فَإِذا هِيَ تَلْقَفُ ما يَأْفِكُونَ • فَوَقَعَ الْحَقُّ وَ بَطَلَ ما كانُوا يَعْمَلُونَ • فَغُلِبُوا هُنالِكَ وَ انْقَلَبُوا صاغِرِينَ وَ أُلْقِيَ السَّحَرَةُ ساجِدِينَ • قالُوا آمَنَّا بِرَبِّ الْعالَمِينَ رَبِّ مُوسى وَ هارُونَ؛
(ساحران) گفتند اى موسى يا تو بيفكن يا ما مى‌افكنيم!گفت شما بيفكنيد، و هنگامى كه (وسايل سحر خود را) افكندند مردم را چشم‌بندى كردند و ترسانيدند و سحر عظيمى به وجود آوردند! و به موسى وحى كرديم كه عصاى خود را بيفكن، ناگهان (به صورت مار عظيمى درآمد و) وسائل دروغين آنها را به سرعت برگرفت! (در اين موقع) حق آشكار گرديد و آنچه آنها ساخته بودند باطل شد. در آنجا مغلوب شدند و خوار و كوچك گشتند. و ساحران (همگى) به سجده افتادند. و گفتند ما به پروردگار جهانيان ايمان آورديم. پروردگار موسى و هارون.»
۲. «فَلَمَّا جاءَ السَّحَرَةُ قالَ لَهُمْ مُوسى أَلْقُوا ما أَنْتُمْ مُلْقُونَ • فَلَمَّا أَلْقَوْا قالَ مُوسى ما جِئْتُمْ بِهِ السِّحْرُ إِنَّ اللَّهَ سَيُبْطِلُهُ إِنَّ اللَّهَ لا يُصْلِحُ عَمَلَ الْمُفْسِدِينَ • وَ يُحِقُّ اللَّهُ الْحَقَّ بِكَلِماتِهِ وَ لَوْ كَرِهَ الْمُجْرِمُونَ؛
هنگامى كه ساحران آمدند موسى به آنها گفت آنچه (از وسايل سحر) مى‌توانيد بيفكنيد، بيفكنيد! هنگامى كه افكندند موسى گفت آنچه شما آورديد سحر است، كه خداوند به زودى آن را ابطال مى‌كند، چرا كه خداوند عمل مفسدان را اصلاح نمى‌كند. و حق را به وعده خويش تحقق مى‌بخشد هر چند مجرمان اكراه داشته باشند.»
۳. «قالُوا يا مُوسى إِمَّا أَنْ تُلْقِيَ وَ إِمَّا أَنْ نَكُونَ أَوَّلَ مَنْ أَلْقى • قالَ بَلْ أَلْقُوا فَإِذا حِبالُهُمْ وَ عِصِيُّهُمْ يُخَيَّلُ إِلَيْهِ مِنْ سِحْرِهِمْ أَنَّها تَسْعى • فَأَوْجَسَ فِي نَفْسِهِ خِيفَةً مُوسى • قُلْنا لا تَخَفْ إِنَّكَ أَنْتَ الْأَعْلى • وَ أَلْقِ ما فِي يَمِينِكَ تَلْقَفْ ما صَنَعُوا إِنَّما صَنَعُوا كَيْدُ ساحِرٍ وَ لا يُفْلِحُ السَّاحِرُ حَيْثُ أَتى • فَأُلْقِيَ السَّحَرَةُ سُجَّداً قالُوا آمَنَّا بِرَبِّ هارُونَ وَ مُوسى؛
(ساحران) گفتند اى موسى آيا تو اول (عصاى خود را) مى‌افكنى يا ما اول بيفكنيم؟! گفت: شما اول بيفكنيد، در اين هنگام طنابها و عصاهايشان بخاطر سحر آنها چنان به نظر مى‌رسيد كه حركت مى‌كنند! در اين هنگام موسى ترس خفيفى در دل احساس كرد. گفتيم: نترس تو مسلما (پيروز و) برترى! و چيزى را كه در دست راست دارى بيفكن، تمام آنچه را آنها ساخته‌اند مى‌بلعد، چرا كه آن تنها مكر ساحر است، و ساحر هر كجا برود رستگار نخواهد شد. (موسى عصاى خود را افكند، و آنچه را كه آنها ساخته بودند بلعيد) ساحران همگى به سجده افتادند و گفتند: ما به پروردگار موسى و هارون ايمان آورديم!!»
۴. «وَ قِيلَ لِلنَّاسِ هَلْ أَنْتُمْ مُجْتَمِعُونَ • لَعَلَّنا نَتَّبِعُ السَّحَرَةَ إِنْ كانُوا هُمُ الْغالِبِينَ • فَلَمَّا جاءَ السَّحَرَةُ قالُوا لِفِرْعَوْنَ أَ إِنَّ لَنا لَأَجْراً إِنْ كُنَّا نَحْنُ الْغالِبِينَ • قالَ نَعَمْ وَ إِنَّكُمْ إِذاً لَمِنَ الْمُقَرَّبِينَ • قالَ لَهُمْ مُوسى أَلْقُوا ما أَنْتُمْ مُلْقُونَ • فَأَلْقَوْا حِبالَهُمْ وَ عِصِيَّهُمْ وَ قالُوا بِعِزَّةِ فِرْعَوْنَ إِنَّا لَنَحْنُ الْغالِبُونَ • فَأَلْقى مُوسى عَصاهُ فَإِذا هِيَ تَلْقَفُ ما يَأْفِكُونَ • فَأُلْقِيَ السَّحَرَةُ ساجِدِينَ • قالُوا آمَنَّا بِرَبِّ الْعالَمِينَ • رَبِّ هارُونَ وَ مُوسى؛
و به مردم گفته شد آيا شما نيز (در اين صحنه) اجتماع مى‌كنيد. تا اگر ساحران پيروز شوند ما از آنان پيروى كنيم. هنگامى كه ساحران آمدند، به فرعون گفتند: آيا اگر پيروز شويم پاداش مهمى خواهيم داشت؟ گفت آرى، و شما در اين صورت از
مقربان خواهيد بود! (روز موعود فرا رسيد و همگى جمع شدند، موسى رو به ساحران كرد و) گفت: آنچه را مى‌خواهيد بيفكنيد، بيفكنيد! آنها طنابها و عصاهاى خود را افكندند و گفتند به عزت فرعون، قطعا پيروزيم! سپس موسى عصايش را افكند، ناگهان تمام وسايل دروغين آنها را بلعيد! ساحران همگى فورا به سجده افتادند. گفتند ما به پروردگار عالميان ايمان آورديم. پروردگار موسى و هارون.»
بشارت خدا، به پيروزى موسى علیه‌السلام و
هارون علیه‌السلام بر دشمنان‌شان:
۱. «وَأَخِي هَارُونُ ... • قَالَ سَنَشُدُّ عَضُدَكَ بِأَخِيكَ وَنَجْعَلُ لَكُمَا سُلْطَانًا فَلَا يَصِلُونَ إِلَيْكُمَا بِآيَاتِنَا أَنتُمَا وَمَنِ اتَّبَعَكُمَا الْغَالِبُونَ؛
و برادرم هارون زبانش از من فصيحتر است، او را همراه من بفرست تا ياور من باشد و مرا تصديق كند مى‌ترسم مرا تكذيب كنند. فرمود: بازوان تو را بوسيله برادرت محكم مى‌كنيم و براى شما سلطه و برترى قرار مى‌دهيم و به بركت آيات ما بر شما دست نمى‌يابند، شما و پيروانتان پيروزيد.»
۲. «وَ أَنْ أَلْقِ عَصاكَ فَلَمَّا رَآها تَهْتَزُّ كَأَنَّها جَانٌّ وَلَّى مُدْبِراً وَ لَمْ يُعَقِّبْ يا مُوسى أَقْبِلْ وَ لا تَخَفْ إِنَّكَ مِنَ الْآمِنِينَ • اسْلُكْ يَدَكَ فِي جَيْبِكَ تَخْرُجْ بَيْضاءَ مِنْ غَيْرِ سُوءٍ وَ اضْمُمْ إِلَيْكَ جَناحَكَ مِنَ الرَّهْبِ فَذانِكَ بُرْهانانِ مِنْ رَبِّكَ إِلى فِرْعَوْنَ وَ مَلَائِهِ إِنَّهُمْ كانُوا قَوْماً فاسِقِينَ • قالَ سَنَشُدُّ عَضُدَكَ بِأَخِيكَ وَ نَجْعَلُ لَكُما سُلْطاناً فَلا يَصِلُونَ إِلَيْكُما بِآياتِنا أَنْتُما وَ مَنِ اتَّبَعَكُمَا الْغالِبُونَ؛
عصايت را بيفكن، هنگامى كه (عصا را افكند) نگاه كرد و ديد همچون مارى با سرعت حركت مى‌كند! ترسيد و به عقب برگشت و حتى پشت سر خود را نگاه نكرد! (به او گفته شد) برگرد و نترس تو در امان هستى! دستت را در گريبانت فرو بر، هنگامى كه خارج مى‌شود سفيد و درخشنده است و بدون عيب و نقص، و دستهايت را بر سينه‌ات بگذار تا ترس و وحشت از تو دور شود، اين دو برهان روشن از پروردگارت به سوى فرعون و اطرافيان اوست كه آنها قوم فاسقى هستند. ... فرمود: بازوان تو را بوسيله برادرت محكم مى‌كنيم و براى شما سلطه و برترى قرار مى‌دهيم و به بركت آيات ما بر شما دست نمى‌يابند، شما و پيروانتان پيروزيد.»
معجزه‌های موسى علیه‌السلام، عامل مهم در پيروزى موسى علیه‌السلام و هارون علیه‌السلام:
«وَ أَنْ أَلْقِ عَصاكَ فَلَمَّا رَآها تَهْتَزُّ كَأَنَّها جَانٌّ وَلَّى مُدْبِراً وَ لَمْ يُعَقِّبْ يا مُوسى أَقْبِلْ وَ لا تَخَفْ إِنَّكَ مِنَ الْآمِنِينَ • قالَ سَنَشُدُّ عَضُدَكَ بِأَخِيكَ وَ نَجْعَلُ لَكُما سُلْطاناً فَلا يَصِلُونَ إِلَيْكُما بِآياتِنا أَنْتُما وَ مَنِ اتَّبَعَكُمَا الْغالِبُونَ؛
عصايت را بيفكن، هنگامى كه (عصا را افكند) نگاه كرد و ديد همچون مارى با سرعت حركت مى‌كند! ترسيد و به عقب برگشت و حتى پشت سر خود را نگاه نكرد! (به او گفته شد) برگرد و نترس تو در امان هستى!فرمود: بازوان تو را بوسيله برادرت محكم مى‌كنيم و براى شما سلطه و برترى قرار مى‌دهيم و به بركت آيات ما بر شما دست نمى‌يابند، شما و پيروانتان پيروزيد.»
پيروزى موسى علیه‌السلام و هارون علیه‌السلام بر دشمنان،
امتنانی از سوى خدا بر آنان:
«وَ لَقَدْ مَنَنَّا عَلى مُوسى وَ هارُونَ وَ نَصَرْناهُمْ فَكانُوا هُمُ الْغالِبِينَ؛
ما به موسى و هارون
نعمت بخشيديم.... و آنها را يارى كرديم تا بر
دشمنان خود پيروز شدند.»
رهايى موسى علیه‌السلام و هارون علیه‌السلام و
قوم بنی‌اسرائیل، از جمله پيروزيهاى موسى علیه‌السلام و هارون علیه‌السلام:
«وَ لَقَدْ مَنَنَّا عَلى مُوسى وَ هارُونَ • وَ نَجَّيْناهُما وَ قَوْمَهُما مِنَ الْكَرْبِ الْعَظِيمِ • وَ نَصَرْناهُمْ فَكانُوا هُمُ الْغالِبِينَ؛
ما به موسى و هارون نعمت بخشيديم. آنها و قومشان را از اندوه بزرگ نجات داديم. و آنها را يارى كرديم تا بر دشمنان خود پيروز شدند.»
نیکوکاری، زمينه‌ساز دستيابى موسى علیه‌السلام و هارون علیه‌السلام به پيروزى:
«وَ لَقَدْ مَنَنَّا عَلى مُوسى وَ هارُونَ • وَ نَصَرْناهُمْ فَكانُوا هُمُ الْغالِبِينَ • إِنَّا كَذلِكَ نَجْزِي الْمُحْسِنِينَ؛
ما به موسى و هارون نعمت بخشيديم. آنها و قومشان را از اندوه بزرگ نجات داديم. و آنها را يارى كرديم تا بر دشمنان خود پيروز شدند. ما اينگونه نيكوكاران را پاداش مى‌دهيم.»
پاداش خدا به موسى علیه‌السلام و هارون علیه‌السلام با نصرت و
امداد آنان:
«وَ لَقَدْ مَنَنَّا عَلى مُوسى وَ هارُونَ • وَ نَصَرْناهُمْ فَكانُوا هُمُ الْغالِبِينَ • إِنَّا كَذلِكَ نَجْزِي الْمُحْسِنِينَ؛
ما به موسى و هارون نعمت بخشيديم.... و آنها را يارى كرديم تا بر دشمنان خود پيروز شدند. ما اينگونه نيكوكاران را پاداش مى‌دهيم.»
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۲۹، ص۳۳۵، برگرفته از مقاله «پیروزی موسی علیه‌السلام».
