پاداش استغفار (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
استغفار به درگاه
خداوند به ویژه استغفار در سحرگاهان باعث آمرزش و بهره‌مندی از
پاداش الهی می‌شود.
بهشت، پاداش استغفار در
سحر در پيشگاه خدا:
«إنَّ الْمُتَّقِينَ فِي جَنَّاتٍ وَعُيُونٍ • آخِذِينَ مَا آتَاهُمْ رَبُّهُمْ إِنَّهُمْ كَانُوا قَبْلَ ذَلِكَ مُحْسِنِينَ • وَبِالْأَسْحَارِ هُمْ يَسْتَغْفِرُونَ؛
به يقين، پرهيزگاران در باغهاى بهشتى و در ميان چشمه‌ها قرار دارند، و آنچه پروردگارشان به آنها بخشيده دريافت مى‌دارند، زيرا پيش از آن در سراى دنيا از
نیکوکاران بودند. و در سحرگاهان استغفار مى‌كردند.»
استغفار به درگاه
خداوند، زمينه‌ساز بهره‌مندى از پاداش الهى:
۱. «وَإِذْ قُلْنَا ادْخُلُواْ هَذِهِ الْقَرْيَةَ فَكُلُواْ مِنْهَا حَيْثُ شِئْتُمْ رَغَدًا وَادْخُلُواْ الْبَابَ سُجَّدًا وَقُولُواْ حِطَّةٌ نَّغْفِرْ لَكُمْ خَطَايَاكُمْ وَسَنَزِيدُ الْمُحْسِنِينَ؛
و ياد كنيد زمانى را كه گفتيم: در اين شهر (
بیت‌المقدس) وارد شويد؛ و از نعمتهاى فراوان آن، از هرجا مى‌خواهيد بخوريد؛ و از در معبد بيت المقدس با
خضوع وارد گرديد؛ و بگوييد: خداوندا! گناهان ما را بريز. تا خطاهاى شما را ببخشيم؛ و به نيكوكاران پاداش بيشترى خواهيم داد».»
۲. «قُلْ أَؤُنَبِّئُكُم بِخَيْرٍ مِّن ذَلِكُمْ لِلَّذِينَ اتَّقَوْا عِندَ رَبِّهِمْ جَنَّاتٌ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا وَأَزْوَاجٌ مُّطَهَّرَةٌ وَرِضْوَانٌ مِّنَ اللّهِ وَاللّهُ بَصِيرٌ بِالْعِبَادِ • الَّذِينَ يَقُولُونَ رَبَّنَا إِنَّنَا آمَنَّا فَاغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ • الصَّابِرِينَ وَالصَّادِقِينَ وَالْقَانِتِينَ وَالْمُنفِقِينَ وَالْمُسْتَغْفِرِينَ بِالأَسْحَارِ؛
بگو: آيا شما را از چيزى آگاه كنم كه از اين (سرمايه‌هاى مادى)، بهتر است؟ براى كسانى كه پرهيزگارى پيشه كرده‌اند، و از اين سرمايه‌ها، در راه مشروع استفاده مى‌كنند، در نزد پروردگارشان، باغهايى بهشتى است كه نهرها از پاى درختانش مى‌گذرد؛ جاودانه در آن خواهند بود؛ و همسرانى پاكيزه، و خشنودى خداوند (نصيب آنهاست). و خدا به اعمال بندگان (با ايمان)، بيناست. (همان) كسانى كه مى‌گويند: پروردگارا! ما ايمان آورده‌ايم؛ پس گناهان ما را بر ما ببخش، و ما را از عذاب دوزخ، نگاه‌دار. آنها كه در مسير
اطاعت و ترك گناه،
استقامت مى‌ورزند؛
راستگو هستند؛ در برابر خدا
خضوع، و در راه او
انفاق مى‌كنند؛ و در سحرگاهان از خداوند، آمرزش مى‌طلبند.»
۳. «وَالَّذِينَ إِذَا فَعَلُواْ فَاحِشَةً أَوْ ظَلَمُواْ أَنْفُسَهُمْ ذَكَرُواْ اللّهَ فَاسْتَغْفَرُواْ لِذُنُوبِهِمْ وَمَن يَغْفِرُ الذُّنُوبَ إِلاَّ اللّهُ وَلَمْ يُصِرُّواْ عَلَى مَا فَعَلُواْ وَهُمْ يَعْلَمُونَ • أُوْلَئِكَ جَزَآؤُهُم مَّغْفِرَةٌ مِّن رَّبِّهِمْ وَجَنَّاتٌ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا وَنِعْمَ أَجْرُ الْعَامِلِينَ؛
و كسانى كه هرگاه مرتكب عمل زشتى شوند، يا به خود ستم كنند، خدا را ياد كرده؛ و براى گناهان خود، طلب آمرزش مى‌كنند- و كيست جز خدا كه گناهان را ببخشد؟- و اصرار بر گناه، نمى‌ورزند، در حالى كه آگاهند. چنين كسانى پاداششان آمرزش پروردگار است، و باغهايى بهشتى كه از پاى درختان آن، نهرها جارى است؛ جاودانه در آن مى‌مانند؛ و چه نيكو است پاداش عمل كنندگان!»
۴. «وَمَا كَانَ قَوْلَهُمْ إِلاَّ أَن قَالُواْ ربَّنَا اغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا وَإِسْرَافَنَا فِي أَمْرِنَا وَثَبِّتْ أَقْدَامَنَا وانصُرْنَا عَلَى الْقَوْمِ الْكَافِرِينَ • فَآتَاهُمُ اللّهُ ثَوَابَ الدُّنْيَا وَحُسْنَ ثَوَابِ الآخِرَةِ وَاللّهُ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ؛
سخنشان تنها اين بود كه: پروردگارا! گناهان و تندروى‌هاى ما در كارها را بر ما ببخش. قدمهاى ما را استوار بدار. و ما را بر جمعيّت كافران، پيروز گردان. از اين رو خداوند پاداش دنيا، و پاداش نيك آخرت را به آنها داد؛ و خداوند نيكوكاران را دوست مى‌دارد.»
۵. «... رَبَّنَا فَاغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا وَكَفِّرْ عَنَّا سَيِّئَاتِنَا ... • فَاسْتَجَابَ لَهُمْ رَبُّهُمْ أَنِّي لاَ أُضِيعُ عَمَلَ عَامِلٍ مِّنكُم مِّن ذَكَرٍ أَوْ أُنثَى بَعْضُكُم مِّن بَعْضٍ فَالَّذِينَ هَاجَرُواْ وَأُخْرِجُواْ مِن دِيَارِهِمْ وَأُوذُواْ فِي سَبِيلِي وَقَاتَلُواْ وَقُتِلُواْ لأُكَفِّرَنَّ عَنْهُمْ سَيِّئَاتِهِمْ وَلأُدْخِلَنَّهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الأَنْهَارُ ثَوَابًا مِّن عِندِ اللّهِ وَاللّهُ عِندَهُ حُسْنُ الثَّوَابِ؛
... پروردگارا! گناهان ما را ببخش؛ و بديهاى ما را بپوشان... پروردگارشان، درخواست آنها را پذيرفت؛ و فرمود: من عمل هيچ كسى از شما را،
زن باشد يا مرد، ضايع نخواهم كرد؛ شما از جنس يكديگر و پيرو يك آيين). لذا كسانى كه در راه خدا
هجرت كردند، و از خانه‌هاى خود بيرون رانده شدند و در راه من آزار ديدند، و
جنگ كردند و كشته شدند، به يقين گناهانشان را مى‌بخشم؛ و آنها را در باغهاى بهشتى، كه از پاى درختانش نهرها جارى است، وارد مى‌كنم. اين پاداشى است از طرف خداوند؛ و بهترين پاداشها نزد خدا است.»
۶. «وَإِذْ قِيلَ لَهُمُ اسْكُنُواْ هَذِهِ الْقَرْيَةَ وَكُلُواْ مِنْهَا حَيْثُ شِئْتُمْ وَقُولُواْ حِطَّةٌ وَادْخُلُواْ الْبَابَ سُجَّدًا نَّغْفِرْ لَكُمْ خَطِيئَاتِكُمْ سَنَزِيدُ الْمُحْسِنِينَ؛
و ياد آوريد هنگامى را كه به آنها گفته شد: در اين شهر (بيت المقدس) ساكن شويد، و از هر جا و به هر كيفيّت بخواهيد، از آن تغذيه كنيد؛ و بگوييد: خداوندا! گناهان ما را بريز. و از در بيت المقدس با خضوع وارد شويد. كه اگر چنين كنيد، گناهان شما را مى‌بخشيم؛ و پاداش نيكوكاران را افزون خواهيم ساخت.»
۷. «إِنَّهُ كَانَ فَرِيقٌ مِّنْ عِبَادِي يَقُولُونَ رَبَّنَا آمَنَّا فَاغْفِرْ لَنَا وَارْحَمْنَا وَأَنتَ خَيْرُ الرَّاحِمِينَ • إِنِّي جَزَيْتُهُمُ الْيَوْمَ بِمَا صَبَرُوا أَنَّهُمْ هُمُ الْفَائِزُونَ؛
فراموش كرده‌ايد گروهى از بندگانم مى‌گفتند: پروردگارا! ما ايمان آورديم؛ ما را بيامرز و بر ما رحم كن؛ و تو بهترين رحم‌كنندگانى. ولى من امروز آنها را بخاطر
صبر و استقامتشان پاداش دادم؛ آنها پيروز و رستگارند.»
۸. «إنَّ الْمُتَّقِينَ فِي جَنَّاتٍ وَعُيُونٍ • وَبِالْأَسْحَارِ هُمْ يَسْتَغْفِرُونَ؛
به يقين، پرهيزگاران در باغهاى بهشتى و در ميان چشمه‌ها قرار دارند، و در سحرگاهان استغفار مى‌كردند.»
آمرزش و
بهشت جاودانه، پاداش استغفاركنندگان:
«وَالَّذِينَ إِذَا فَعَلُواْ فَاحِشَةً أَوْ ظَلَمُواْ أَنْفُسَهُمْ ذَكَرُواْ اللّهَ فَاسْتَغْفَرُواْ لِذُنُوبِهِمْ وَمَن يَغْفِرُ الذُّنُوبَ إِلاَّ اللّهُ وَلَمْ يُصِرُّواْ عَلَى مَا فَعَلُواْ وَهُمْ يَعْلَمُونَ • أُوْلَئِكَ جَزَآؤُهُم مَّغْفِرَةٌ مِّن رَّبِّهِمْ وَجَنَّاتٌ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا وَنِعْمَ أَجْرُ الْعَامِلِينَ؛
و كسانى كه هرگاه مرتكب عمل زشتى شوند، يا به خود ستم كنند، خدا را ياد كرده؛ و براى گناهان خود، طلب آمرزش مى‌كنند- و كيست جز خدا كه گناهان را ببخشد؟- و اصرار بر گناه، نمى‌ورزند، در حالى كه آگاهند. چنين كسانى پاداششان آمرزش پروردگار است، و باغهايى بهشتى كه از پاى درختان آن، نهرها جارى است؛ جاودانه در آن مى‌مانند؛ و چه نيكو است پاداش عمل كنندگان!»
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۷، ص۱۱۳، برگرفته از مقاله «موجبات پاداش (استفغار)».
