یَبُورُ (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
یَبُورُ: (اُولئِکَ هُوَ یَبُورُ) «یَبُورُ» از مادّه
«بوار» و
«بوران» در اصل به معنای «کسادی مفرط» است، و از آنجا که این چنین کسادی، مایه نابودی است، این کلمه به معنای هلاک و نابودی به کار می‌رود، ضرب المثل معروفی است:
کَسَدَ حَتّی فَسَدَ: «آن قدر کساد شد که فاسد گردید»!
(مَن كَانَ يُرِيدُ الْعِزَّةَ فَلِلَّهِ الْعِزَّةُ جَمِيعًا إِلَيْهِ يَصْعَدُ الْكَلِمُ الطَّيِّبُ وَالْعَمَلُ الصَّالِحُ يَرْفَعُهُ وَالَّذِينَ يَمْكُرُونَ السَّيِّئَاتِ لَهُمْ عَذَابٌ شَدِيدٌ وَمَكْرُ أُوْلَئِكَ هُوَ يَبُورُ) (كسى كه خواهان
عزّت و توانايى است بايد از خدا بخواهد؛ چرا كه تمام عزّت و توانايى براى خداست؛ سخنان پاكيزه به سوى او صعود مى‌كند، و
عمل صالح را بالا مى‌برد؛ و آنها كه نقشه‌هاى بد مى‌كشند،
عذاب سختى براى آنهاست و
مکر و توطئه آنان نابود مى‌شود و به جايى نمى‌رسد.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: مشركين
قریش آلهه خود را وسيله عزت و شوكت خود مى‌گرفتند، هم چنان كه
قرآن کریم در اين باره فرموده:
(وَ اتَّخَذُوا مِنْ دُونِ اللَّهِ آلِهَةً لِيَكُونُوا لَهُمْ عِزًّا.) از اين رو خداى سبحان اين طالبان عزت را به سوى خودش دعوت كرد، و اين چنين تذكرشان داد كه عزت همه‌اش از
خدا است. و در توضيح و بيان آن فرمود: براى اينكه يگانه‌پرستى به سوى او صعود مى‌كند، و عمل صالح هم آن را در صعود كردن كمك مى‌دهد، در نتيجه انسان به خدا نزديك مى‌شود، و در اثر نزديك شدن از منبع عزت كسب عزت مى‌كند.
و اما كسانى كه مكر مى‌كنند، و به هر مكرى دست مى‌زنند، تا به خيال خود عزتى كسب كنند، بر عكس عذابى شديد دارند، و مكرهايى كه مى‌كنند همه نابود و بى‌نتيجه مى‌شود، نه به جايى مى‌رسد و نه عزتى برايشان كسب مى‌كند.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «یَبُورُ»، ص۶۳۳.
