• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

وِزْر (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





وِزْر (به کسر واو و سکون زاء) از واژگان نهج‌البلاغه به معنی سنگینی و سنگین است. مواردی از آن در نهج‌البلاغه آمده است.



وِزْربه معنای سنگینی و سنگین است.«موازره» به معنى يارى كردن نيز آمده است.


بعضی از مورد که در نهج‌البلاغه استفاده شده به شرح ذیل می‌باشد.

۲.۱ - خطبه ۱۱۳

حضرت در مقام موعظه فرمود: «وَاِِنَّما أَنْتُم إِخْوانٌ عَلَى دينِ اللهِ، مَا فَرَّقَ بَيْنَكُمْ إِلاّ خُبْثُ السَّرائِرَ، وَسُوءُ الضَّمائِرِ، فَلا تَوازَرونَ، وَلا تَناصَحونَ، وَلا تَبَاذَلونَ، وَلا تَوَادّونَ.» «شما همه از نظر دین خدا برادر (و برابريد) چيزى جز زشتى درون و سوء نیّت، شما را از هم پراكنده نكرده، نه به يک‌ديگر كمک مى‌كنيد و نه همديگر را نصیحت، نه به هم بذل و بخششى داريد و نه به يک‌دیگر مهر و محبّت مى‌ورزيد.» (شرح‌های خطبه: )

۲.۲ - خطبه ۱۶۶

درباره تألیف قلوب فرموده: «لِيَتَأَسَّ صَغيرُكُمْ بِكَبيرِكُمْ، وَلْيَرأَفْ كَبيرُكُمْ بِصَغيرِكُمْ، وَلاَ تَكونوا كَجُفاةِ الْجاهِلِيَّةِ لا في الدّينِ يَتَفَقَّهونَ، وَلا عَنِ اللهِ يَعْقِلونَ، كَقَيْضِ بَيْض في أَداح يَكونُ كَسْرُهَا وِزْراً، وَيُخْرِجُ حِضانُهَا شَرّاً.» «بايد خردسالان شما به بزرگسالان تأسّى كنند و بزرگسالان شما به كودكانتان رؤف و مهربان باشند. همچون ستم پيشگان دوران جاهلیّت مباشيد كه نه آگاهى از دین داشتند و نه در شناسايى خداوند انديشه مى‌كردند، يعنى همچون تخم افعى در لانه پرندگان (مباشيد) كه شكستن آن گناه است (زيرا گمان مى‌رود تخم پرنده باشد) امّا جوجه آن شرّ و زيانبار است.» (شرح‌های خطبه: )

۲.۳ - خطبه ۹۲

آن‌گاه كه بعد از قتل عثمان خواستند به حضرت بیعت كنند فرمود: «وَاعْلَموا أَنّي إنْ أَجَبْتُكُمْ رَكِبْتُ بِكُمْ ما أَعْلَمُ، وَلَمْ أُصْغِ إِلَى قَوْلِ الْقائِلِ وَعَتْبِ الْعاتِبِ، وَإِنْ تَرَكْتُموني فَأَنا كَأَحَدِكُمْ; وَلَعَلّي أَسْمَعُكُمْ وَأَطْوَعُكُمْ لِمنْ وَلَّيْتُموهُ أَمْرَكُمْ، وَأَنا لَكُمْ وَزيراً، خَيْرٌ لَكُمْ مِنّي أَميراً.» «آگاه باشيد، اگر دعوت شما را اجابت كنم طبق آن‌چه خود مى‌دانم با شما رفتار مى‌كنم و به سخن اين و آن و سرزنش كنندگان گوش فرا نخواهم داد، اگر مرا رها كنيد من هم چون يكى از شما هستم، شايد من شنواتر و مطيع‌تر از شما نسبت به رييس حکومت باشم، و در چنان حالى من وزیر و مشاورتان باشم، بهتر از آن است كه امیر و رهبرتان گردم.» (شرح‌های خطبه: )


مواردی از آن در نهج‌البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۱۱۳۲.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۸۶۷.    
۳. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۳، ص۵۱۰.    
۴. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۵، ص۷۵۹.    
۵. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۸۶۸.    
۶. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۳، ص۵۱۱.    
۷. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۱، ص۵۳.    
۸. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه ت الحسون، ص۲۶۰.    
۹. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۲۲۱.    
۱۰. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۶۸، خطبه ۱۱۳.    
۱۱. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۴۹.    
۱۲. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۱۶۴.    
۱۳. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۱۶۶.    
۱۴. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۵، ص۷۵.    
۱۵. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۸، ص۱۴۷.    
۱۶. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۲۴۸.    
۱۷. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه ت الحسون، ص۳۷۲.    
۱۸. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۲، ص۹۵.    
۱۹. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۴۰، خطبه ۱۶۶.    
۲۰. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۶۹.    
۲۱. ابن میثم بحرانی، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۷۲.    
۲۲. ابن میثم بحرانی، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۷۳-۵۷۲.    
۲۳. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین، ج۶، ص۴۱۰-۴۰۹.    
۲۴. هاشمی خویی، حبیب‌الله‌، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۷۶.    
۲۵. ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۹، ص۲۸۲.    
۲۶. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه ت الحسون، ص۲۰۹.    
۲۷. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۱، ص۱۸۲.    
۲۸. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۳۶، خطبه ۹۲.    
۲۹. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۹۷.    
۳۰. ابن میثم بحرانی، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۸۰۷.    
۳۱. ابن میثم بحرانی، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۸۰۹.    
۳۲. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین، ج۴، ص۲۱۳.    
۳۳. هاشمی خویی، حبیب‌الله‌، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۶۵.    
۳۴. ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۳۵.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «وزر»، ج۲، ص۱۱۳۲.    






جعبه ابزار