وُحوشُ (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
وُحوشُ:(وَ إِذا الْوُحوشُ حُشِرَتْ) «وُحوشُ» جمع «
وحش» به معنى «حيوانات بيابانى» است و بر عام و خاص تقسيم مى‌شود.
به موردی از کاربرد «
وُحوشُ» در
قرآن، اشاره می‌شود:
(وَ إِذا الْوُحوشُ حُشِرَتْ) «و در آن هنگام كه
وحوش جمع شوند.»
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرمایند:
(وَ إِذا الْوُحوشُ حُشِرَتْ) كلمه وحوش جمع
وحش است، و اين
كلمه به معناى حيوانى است كه هرگز با انسان‌ها
انس نمى‌گيرد، مانند درندگان و امثال آن.
و ظاهر آيه از اين جهت كه در سياق آياتى قرار دارد كه
روز قیامت را توصيف مى‌كند، اين است كه
وحشى‌ها هم در روز قيامت مانند انسان‌ها محشور مى‌شوند.
مکارم شیرازی در
تفسیر نمونه می‌فرمایند:
جمع «
وحش» به معنى «حيوانات بيابانى» است و بر عام و خاص تقسيم مى‌شود.
خاص شامل حيوانات غيراهلى است و عام شامل عموم حيوانات بجز انسان است.
اين
كلمه از «
وحشت» گرفته شده و به معنى
ترس و نگرانى است، همان حيواناتى كه در حال عادى (در اين
دنیا) از هم دور بودند و از یک‌ديگر مى‌ترسيدند و فرار مى‌كردند از شدت و
وحشت حوادث هولناک
قیامت همه اين‌ها در آن روز گردهم جمع مى‌شوند و همه‌چيز را فراموش مى‌كنند.
گويى مى‌خواهند با اين اجتماعشان از شدت ترس و
وحشت خود بكاهند.
حال وقتى كه آن صحنه‌هاى هولناک، خصايص ويژۀ حيوانات
وحشى را از آن‌ها مى‌گيرد معلوم است كه با انسان‌ها چه مى‌كند!
بسيارى از مفسران معتقدند كه آيۀ مورد بحث
(وَ إِذا اَلْوُحوشُ حُشِرَتْ) اشاره به «
حشر حيوانات
وحشى» در دادگاه قيامت است كه آن‌ها نيز در عالم خود و در حدود آگاهى خويش مسؤوليت‌هايى دارند و اگر
ظلم و ستمى به يک‌ديگر كرده باشند در آن‌جا از آن‌ها
قصاص مى‌شود.
چنان‌كه در آيه ۳۸
سوره انعام مى‌خوانيم:
«هيچ جنبنده‌اى در زمين و هيچ پرنده‌اى كه با دو بال خود پرواز مى‌كند
وجود ندارد مگر اين‌كه امّت‌هايى همانند شما هستند، ما چيزى را در اين
کتاب فروگذار نكرديم، سپس همگى به سوى پروردگارشان جمع و محشور مى‌شوند.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «وحوش»، ج۴، ص ۶۳۴.
