• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

وَسْل (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





وَسْل (به فتح واو و سکون سین) از واژگان نهج‌البلاغه به معنای تقرب و نزدیکی است. چند مورد از این مادّه در نهج‌البلاغه آمده است.



وَسْلبه معنای تقرب و نزدیکی است.


موردی که در نهج‌البلاغه استفاده شده به شرح ذیل می‌باشد.

۲.۱ - خطبه ۱۱۰

امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره جهاد فرموده: «إِنَّ أَفْضَلَ ما تَوَسَّلَ بِهِ الْمُتَوَسِّلونَ إِلَى اللهِ سُبْحَانَهُ: الاِْيمانُ بِهِ وَ بِرَسولِهِ، وَ الْجِهادُ في سَبيلِهِ فَإِنَّهُ ذِرْوَةُ الاِْسْلامِ.»«برترين وسيله‌اى كه متوسّلان مى‌توانند با آن به سوى خداوند تقرّب جويند: ايمان به او و پيامبر او است و همچنين جهاد در راه او. چه اين كه جهاد قلّه مرتفع اسلام است.» (شرح‌های خطبه: )

۲.۲ - حکمت ۳۹۶

امیرالمومنین علی (علیه‌السلام) در حکمت ۳۹۶ می‌فرمایند: «الْمَنِيَّةُ وَ لا الدَّنِيَّةُ وَ التّقَلُّلُ وَ لا التَّوَسُّلُ وَمَنْ لَمْ يُعْطَ قاعِداً لَمْ يُعْطَ قائِماً وَ الدَّهْرُ يَوْمانِ يَوْمٌ لَكَ وَ يَوْمٌ عَلَيْكَ فَإذَا كانَ لَكَ فَلا تَبْطَرْ وَ إِذا كانَ عَلَيْكَ فاصْبِرْ.» «مرگ آرى امّا تن دادن به پستى هرگز، قناعت به كم، آرى ولى دست نياز به سوى ديگرى دراز كردن نه، آن كس كه با احترام و تلاش صحيح چيزى به او نرسد، با كوشش‌هاى ناصحيح چيزى به او نخواهد رسيد. دنیا دو روز است: روزى به سود توست و روزى به زيان تو، آن روز كه به سود توست به خوش‌گذرانى و غرور مپرداز، و زمانى كه به زيان تو بود شكيبا باش.» (شرح‌های حکمت: )

۲.۳ - خطبه ۱۰۶

درباره رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) فرموده: «اللَّهُمَّ أَعْلِ عَلَى بَناءِ الْبانينَ بَناءَهُ، وَأَكْرِمْ لَدَيْكَ نُزُلَهُ، وَشَرِّفْ عِنْدَكَ مَنْزِلَهُ، وَآتِهِ الْوَسيلَةَ، وَأَعْطِهِ السَّناءَ وَالْفَضيلَةَ، وَاحْشُرْنا في زُمْرَتِهِ غَيْرَ خَزايا، وَلا نادِمينَ، وَلا ناكِبينَ، وَلا نَاكثينَ، وَلا ضالّينَ، وَلا مَفْتُونينَ.» «خداوندا! بهره وافرى از عدل خويش به وى اختصاص ده! و از فضل و كرمت پاداش مضاعفى به او عطا فرما! بار خدايا! بناى آيين او را بلندترين بناها قرار ده و او را بر سر خوان مهمانى خويش گرامى دار! بر شرافت مقام او در نزد خود بيفزا! و وسیله تقرّب خويش را به وى عنايت كن! رفعت و بلندى مقام و فضیلت را به او عطا فرما! و ما را در زمره (دوستان و پيروان او) محشور گردان، در حالى كه به خاطر كرده هاى خويش نه رسوا باشيم و نه شرمسار، نه پشيمان و نه منحرف، نه پيمان شكن نه گمراه، نه گمراه كننده و نه فريب خورده.» (شرح‌های خطبه: )


چند مورد از این مادّه در نهج‌البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۱۱۳۵.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۸۷۱.    
۳. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۵، ص۴۹۱.    
۴. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۵، ص۷۶۸.    
۵. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه ت الحسون، ص۲۵۱.    
۶. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۲۱۵.    
۷. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۶۳، خطبه۱۱۰.    
۸. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۴۱، خطبه۱۱۰.    
۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۱۲۷.    
۱۰. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۱۲۸.    
۱۱. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۴، ص۶۲۰.    
۱۲. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۳۸۴.    
۱۳. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۲۲۲.    
۱۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۸۷۶.    
۱۵. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۳، ص۲۴۸.    
۱۶. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۵۴۶، حکمت ۳۹۶.    
۱۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۸۳۵، حکمت ۳۹۶.    
۱۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۷۴۱.    
۱۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۴۳۸.    
۲۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین(ع)، ج۱۵، ص۲۳۱.    
۲۱. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۱، ص۴۸۲.    
۲۲. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۹، ص۳۶۲.    
۲۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۲۳۷.    
۲۴. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۱، ص۲۰۴.    
۲۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۵۴، خطبه۱۰۶.    
۲۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۲۵.    
۲۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۹.    
۲۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۶۰.    
۲۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۴، ص۴۸۴.    
۳۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۷، ص۲۶۱.    
۳۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۷، ص۱۷۳.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «وسل»، ج۲، ص۱۱۳۵.    






جعبه ابزار