• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ومض (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مقالات مرتبط: برق (مفردات‌قرآن)، برق.


وَمَضَ‌ (به فتح واو و میم) از واژگان نهج البلاغه به معنای روشنائى خفيف برق آسمان است.
دو مورد از اين مادّه در نهج‌البلاغه آمده است.



وَمَضَ‌: به معنای روشنائی خفیف برق آسمان است.


مواردی که در «نهج‌البلاغه» به‌کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - خطبه ۹۱

درباره ابرها در ابتداى خلقت فرموده: «حَتَّى إِذا تَمَخَّضَتْ لُجَّةُ الْمُزْنِ فيهِ، وَالْـتَمَعَ بَرْقُهُ فَي كُفَفِهِ، وَلَمْ يَنَمْ وَميضُهُ في كَنَهْوَرِ رَبابِهِ، وَمُتَراكِمِ سَحابِهِ«قطعه‌هاى درخشنده و پراكنده ابرها را به هم‌پيوست، تا سخت به حرکت درآمده، مهيّاى باريدن گرديد ... و برق در اطرافش درخشيدن گرفت، ولى از درخشندگى ابرهاى سفید کوه پيكر و متراكمش كاسته نشد.» (شرح‌های خطبه: )
در همین خطبه درباره علم خدا فرموده: «عالِمُ السِّرِّ مِنْ ضَمائِرِ الْمُضْمِرينَ... وَما ضَمِنَتْهُ أَكْنانُ الْقُلوبِ ... وَمَسارِقِ إيماضِ الْجُفون، وَما ضَمِنَتْهُ أَكْنانُ الْقُلوبِ، وَغَياباتُ الْغُيوبِ، وَما أَصْغَتْ لاِسْتِراقِهِ مَصائِخُ الاَْسْماعِ.» «خداوند از اسرار پنهانى مردم آگاه است، و هم از نجواى آنان كه آهسته سخن مى‌گويند و از آن‌چه در افكار به واسطه گمان خطور مى‌كند، و از تصميم‌هايى كه با یقین مى‌پيوندد، و از شعاع‌هاى خيانت‌آميز چشم كه از لابه‌لاى پلک‌ها خارج مى‌گردد! و از آن‌چه در مخفی‌گاه‌ هاى دل‌ها قرار دارد، و از همان‌ها كه در پشت پرده‌هاى ظلمانى غیب پنهان است، و از آن‌چه پرده هاى گوش مخفيانه مى‌شنود.» (شرح‌های خطبه: )


دو مورد از اين ماده در نهج‌البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۱۱۶۴.    
۲. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۴، ص۲۳۳.    
۳. شرتونی، سعید، أقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۵، ص۸۳۵.    
۴. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۲۰۰.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۱۷۵.    
۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۳۳، خطبه ۹۱.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۹۱، خطبه ۹۱.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ت محمدی مقدم و نوایی، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۷۷۲.    
۹. بحرانی، ابن میثم، ت محمدی مقدم و نوایی، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۷۸۵.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین، ج۴، ص۱۵۴.    
۱۱. هاشمی خویی، میرزا حبیب‌الله‌، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۷، ص۱۴.    
۱۲. ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۴۳۸.    
۱۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۲۰۴.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۱۷۸.    
۱۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ج۱، ص۱۳۴، خطبه ۹۱.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۹۳.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۷۷۳.    
۱۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۷۶۷.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۴، ص۱۷۹.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۷، ص۵۲.    
۲۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۷، ص۲۵.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «ومض»، ج۲، ص۱۱۶۴.    






جعبه ابزار