• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

وسیله (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





وَسیلَه (به فتح واو و کسر سین) از واژگان قرآن کریم به معنای تقرب و نزدیکی است.
این واژه دو بار در قرآن آمده است.



وَسیلَه به معنای تقرّب و نزدیکی است.
«وَسَلَ‌ الیه: تقرّب»
راغب آن‌ را توصل از روی رغبت گفته است.


به مواردی از وَسیلَه که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - الْوَسِیلَةَ (آیه ۳۵ سوره مائده)

(یا اَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ ابْتَغُوا اِلَیْهِ‌ الْوَسِیلَةَ)
«ای اهل ایمان از خدا بترسید و به وی تقرّب بجویید.»
وسیله هم مصدر آمده و هم اسم یعنی آن‌چه با آن تقرّب حاصل شود. ظاهرا در آیه به معنای مصدری است شاید تقوی همان تقرّب باشد ذیل آیه‌ (وَ جاهِدُوا فِی سَبِیلِهِ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ‌) (و در راه او جهاد كنيد، باشد كه رستگار شويد!) است. به نظر می‌آید مراد از آن مطلق تلاش در راه خداست و تقوی و تلاش مصداق ابتغاء تقرب و وسیله‌اند.


۲.۲ - الْوَسِیلَةَ (آیه ۵۷ سوره اسراء)

(اُولئِکَ الَّذِینَ یَدْعُونَ یَبْتَغُونَ اِلی‌ رَبِّهِمُ‌ الْوَسِیلَةَ)
(کسانی را که آنان می‌خوانند، خودشان وسیله‌ای (برای تقرب) به پروردگارشان می‌جویند.)
در مجمع فرموده: رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) فرمود: از خدا برای من وسیله بخواهید. آن درجه‌ای است در بهشت فقط به یک بنده خواهد رسید امیدوارم من او باشم.



به موردی که در نهج البلاغه به کار رفته است، اشاره می شود:

۳.۱ - الْوَسِیلَةَ - خطبه ۱۰۵

امام علی (صلوات‌الله‌علیه) می‌فرماید:
«وَ شَرِّفْ عِنْدَکَ مَنْزِلَهُ وَ آتِهِ‌ الْوَسِیلَةَ»



این لفظ فقط دو بار در قرآن مجید آمده است‌.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۷، ص۲۱۸.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۸۷۱.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۵، ص۴۹۱.    
۴. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۵، ص۷۶۸.    
۵. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۸۷۱.    
۶. مائده/سوره۵، آیه۳۵.    
۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۵، ص۵۳۵.    
۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۵، ص۳۲۸.    
۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۷، ص۲۲.    
۱۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۳، ص۲۹۳.    
۱۱. مائده/سوره۵، آیه۳۵.    
۱۲. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۱۱۳.    
۱۳. اسراء/سوره۱۷، آیه۵۷.    
۱۴. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۲۸۷.    
۱۵. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۳، ص۱۷۹.    
۱۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۳، ص۱۳۰.    
۱۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۴، ص۱۵۸.    
۱۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۶۵۱.    
۱۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۶۵۱.    
۲۰. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۲۳۷، خطبه ۱۰۵.    
۲۱. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ص۲۰۴، خطبه ۱۰۴.    
۲۲. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۵۴، خطبه ۱۰۶.    
۲۳. مائده/سوره۵، آیه۳۵.    
۲۴. اسراء/سوره۱۷، آیه۵۷.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «وسل»، ج۷، ص۲۱۸.    






جعبه ابزار