والد (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
والِد (به فتح واو و کسر لام) و
والِده (به فتح واو و کسر لام) از
واژگان قرآن کریم به معنای
پدر و
مادر حقیقی‌اند.
والِد و
والِده به معنای
پدر و
مادر حقیقی‌اند که
انسان از آن دو بوجود آمده است به خلاف اب و امّ که اعم‌اند.
(وَ اخْشَوْا یَوْماً لا یَجْزِی والِدٌ عَنْ وَلَدِهِ) (و بترسيد از روزى كه نه پدر كيفر اعمال فرزندش را تحمّل مى‌كند.)
(لا تُضَارَّ والِدَةٌ بِوَلَدِها) (نه مادر (به خاطر اختلاف با پدر) حق ضرر زدن به كودک را دارد، و نه پدر.)
(وَ والِدٍ وَ ما وَلَدَ) «قسم به پدری بزرگ و آنچه متولّد کرده است.»
به قولی مراد از والد آدم و از «وَ ما وَلَدَ» ذریّه اوست. به قولی مراد
ابراهیم و فرزندش
اسماعیل (علیهما‌السّلام) است.
در
المیزان فرموده:
میان قسم و مقسم علیه نوعی تناسب لازم است و لذا مراد از
(وَ والِدٍ وَ ما وَلَدَ) کسی است که میان او و بلد مقسوم علیه نسبتی است و آن منطبق است بر ابراهیم و فرزندش اسماعیل (علیهما‌السّلام) و آن دو سبب اصلی بناء
مکه و بانیان بیت الحرام‌اند و تنکیر والد دلالت بر تعظیم دارد و آمدن «ما وَلَدَ» در جای «من ولد» دالّ بر شگفتی امر اوست از جهت مدح مثل
(وَ اللَّهُ اَعْلَمُ بِما وَضَعَتْ) (ولى خدا از آنچه او به دنيا آورده بود، آگاه‌تر بود.)
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «والد»، ج۷، ص۲۴۳.
