وارد (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
وارِد (به کسر واو) از
واژگان قرآن کریم به معنای كسى است كه از رفقا براى آب آوردن جلو افتاده است.
وارِد كسى است كه از رفقا براى آب آوردن جلو افتاده است.
(وَ جاءَتْ سَيَّارَةٌ فَأَرْسَلُوا وارِدَهُمْ فَأَدْلى دَلْوَهُ قالَ يا بُشْرى هذا غُلامٌ ...) ظاهراً اين تسميه از آن جهت است كه او پيش از ديگران به آب می رسد. يعنى «كاروانى بيامد، آب دار خويش را فرستادند، دلو را بالا كشيد، گفت: اى مژده اين پسرى است.»
در اينجا لازم است چند آيه را بررسى كنيم:
(وَ إِنْ مِنْكُمْ إِلَّا وارِدُها كانَ عَلى رَبِّكَ حَتْماً مَقْضِيًّا • ثُمَّ نُنَجِّي الَّذِينَ اتَّقَوْا وَ نَذَرُ الظَّالِمِينَ فِيها جِثِيًّا) ضمير «وارِدُها» راجع به جهنّم است. يعنى: «همه شما اعمّ از نيكوكار و بدكار وارد جهنّم خواهيد شد، سپس پرهيزكاران را نجات می‌دهيم و ستمكاران را به زانو در آمده در آن می‌گذاريم.»
آيا مراد از ورود نزديک شدن است يا دخول؟ كلمه
(ثُمَّ نُنَجِّي الَّذِينَ اتَّقَوْا) دو چيز مى‌فهماند: يكى اينكه همه مردم بدون استثناء وارد جهنّم خواهند شد وگرنه براى اين كلمه محلّى نمى‌ماند. دوّم اينكه مراد از ورود دخول است وگرنه در صورت عدم دخول نجات دادن معنى ندارد و آنگهى
(وَ نَذَرُ الظَّالِمِينَ فِيها) ترک كردن در آتش است نه در كنار آتش.
مگر آن‌كه بگویيم: بعد از رسيدن به كنار آتش باز نجات يافتن لازم است و ظالمان پس از آن‌كه در كنار آتش ماندند بعداً به آن داخل می‌شوند.
ناگفته نماند: اگر مراد از ورود دخول باشد، مؤمنان در آن ابداً رنجى نخواهند ديد النهايه در آن دخول براى
خدا غرضى هست.
در
تفسیر برهان از
امام صادق (علیه‌السّلام) نقل شده
«فِي قَوْلِهِ وَ إِنْ مِنْكُمْ إِلَّا وارِدُها» آيا نشنيدى كه شخص می‌گويد «وَرَدْنَا مَاءَ بَنِي فُلَانٍ» آن ورود است نه دخول.
در
مجمع البیان چند روايت نقل شده راجع به اينكه همه مردم به آتش داخل خواهند شد ولى همه نبوى است و از
اهل بیت (علیهم‌السلام) نيستند. نگارنده گويد: العلم عند اللّه.
گر چه احتمال دخول از نزديک شدن قوى است و چند آيه قبل كه آمده:
(فَوَ رَبِّكَ لَنَحْشُرَنَّهُمْ وَ الشَّياطِينَ ثُمَّ لَنُحْضِرَنَّهُمْ حَوْلَ جَهَنَّمَ جِثِيًّا) (به پرورگارت سوگند كه همه آن‌ها را همراه با شياطين در قيامت جمع مى‌كنيم؛ سپس آنان را (در حالى كه به زانو درآمده‌اند) گرداگرد جهنم حاضر مى‌سازيم.)
ظاهراً مراد بدكاران جنّ و انس است نه همه مردم؛ لذا نمی‌شود اين آيه را قرينه دانست كه مراد از ورود در آيه ما نحن فيه اشراف است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «ورد»، ج۷، ص۲۰۱.
