هکَذا (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
هکَذا:
(أَ هَكَذَا عَرْشُكِ) هکَذا: به معنى «اين‌چنين و اين‌طور» است.
اين كلمه از «ها» تنبيه و كاف تشبيه و «ذا» براى اشاره مفرد مذكر تركيب شده است.
فقط يک بار در قرآن به كار رفته است.
آنجا كه
سلیمان (علیه‌السلام) دستور داد تا تخت ملكه
سبا را به شام آوردند و براى اين‌كه ميزان هوش و عقل او مورد آزمايش قرار گيرد، هنگامى كه ملكه سبا وارد شد، كسى اشاره‌اى به تخت كرد و گفت:
«آيا تخت تو اين‌گونه است؟»
(أَ هٰكَذٰا عَرْشُكِ)
به موردی از کاربرد
هکَذا در
قرآن، اشاره می‌شود:
(فَلَمَّا جَاءتْ قِيلَ أَ هَكَذَا عَرْشُكِ قَالَتْ كَأَنَّهُ هُوَ وَ أُوتِينَا الْعِلْمَ مِن قَبْلِهَا وَ كُنَّا مُسْلِمِينَ) (هنگامى كه ملكه سبا آمد، به او گفته شد: «آيا تخت تو اين‌گونه است؟» گفت: «گويا خود آن است! و ما پيش از اين هم آگاه بوديم و
اسلام آورده بوديم.»)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: يعنى بعد از آن‌كه ملكه سبأ نزد سليمان آمد از طرف سليمان به او گفتند: آيا تخت تو اين‌طور بود و اين جمله، يعنى جمله
(أَ هكَذا عَرْشُكِ) كلمه امتحان است. و اگر فرمود:
(أَ هكَذا عَرْشُكِ)- آيا اين چنين بود تخت تو و نفرمود:
ا هذا عرشك- آيا اين است عرش تو براى اين بود كه تخت را بيشتر مجهول و ناشناخته كند، لذا از مشابهت اين تخت با تخت خود او در شكل و صفات پرسش نمود، كه معلوم است اين گونه سؤال در ناشناخته كردن تخت، مؤثرتر است.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «هکَذا»، ج۴، ص۵۶۷.
