فایده اصول فقه
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
بر فواید مترتب بر علم
اصول فقه « فایده اصول فقه» گفته می شود.
فایده اصول فقه، همان انگیزه تحصیل این
علم میباشد، که عبارت است از توانایی بخشیدن به
مکلف برای
استنباط احکام شرعی از منابع اصلی آن ها.
به دقت عقلی،
غرض و
غایت با یک دیگر تفاوت دارند؛ «غرض» فایدهای است که بر فعل فاعل مرید مترتب میشود، اما «غایت» معمولا در غیر آن به کار میرود.
میان
منفعت و
فایده نیز فرق گذاشتهاند؛ «فایده»، همان غرض و غایت فعل و علت حرکت فاعل به سوی انجام فعل میباشد، اما «منفعت» چیزی است که از اول پیش بینی نشده و به آن توجه نبوده است؛
برای مثال، کسی که به قصد
حج مسافرت مینماید، غرض و فایده مسافرت او انجام
اعمال حج است، اما ممکن است در مسیر از مناظر زیبای طبیعی نیز نصیبی ببرد که از اول، این امر مورد نظر او نبوده است.
بنابراین، آن چه پیش از عمل در نظر گرفته میشود و علت تحقق آن عمل است، غرض، فایده و غایت نام دارد؛ اما بهرهای که طی عمل به دست میآید، بی آن که قبلا به
ذهن آمده یا در ایجاد آن عمل مؤثر باشد، منفعت نامیده میشود.
فرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۵۹۸، برگرفته از مقاله «فایده اصول فقه».