• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

هجر - به ضم هاء (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



دیگر کاربردها: هجر (ابهام‌زدایی).


هُجر (به ضم‌ هاء و سکون جیم) از واژگان قرآن کریم به معنای هذیان است.
این لفظ دو بار در قرآن مجید به کار رفته است.



هُجر به معنای هذیان است.
«هَجَرَ فی نومه و مرضه‌ هَجْراً: خلط و هذی»
راغب گوید: «اَهْجَرَ فلان» یعنی از روی قصد هذیان گفت و «هَجَرَ المریض» یعنی مریض از روی عدم قصد هذیان گفت.
بعضی آن‌را کنار شدن و عدم انقیاد گفته‌اند.
به قول مجمع کلام هذیان را از آن هجر گویند که شانش مهجور و متروک بودن است.


به مواردی از هُجر که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - تَهْجُرُونَ‌ (آیه ۶۷ سوره مؤمنون)


(مُسْتَکْبِرِینَ بِهِ سامِراً تَهْجُرُونَ‌)
«درباره قرآن تکبّر می‌کردید و شبانه در باره آن هذیان و پریشان می‌گفتید.»


۲.۲ - مَهْجُوراً (آیه ۳۰ سوره فرقان)


(وَ قالَ الرَّسُولُ یا رَبِّ اِنَّ قَوْمِی اتَّخَذُوا هذَا الْقُرْآنَ‌ مَهْجُوراً)
(و پیامبر عرضه داشت: «پروردگارا! قوم من قرآن را متروک ساختند»)
مهجور ظاهرا به معنی متروک است و بعضی آن‌را هذیان گفته‌اند. آیات ما قبل نشان می‌دهند که آن حضرت این کلام را در آخرت به عنوان شکایت خواهد گفت.



این لفظ دو بار در قرآن مجید به کار رفته است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۷، ص۱۳۸.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۸۳۳.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۳، ص۵۱۴.    
۴. شرتونی، سعید، أاقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۵، ص۵۸۸.    
۵. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۸۳۳.    
۶. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۱۹۹.    
۷. مؤمنون/سوره۲۳، آیه۶۷.    
۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۵، ص۶۱.    
۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۵، ص۴۴.    
۱۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۷، ص۶۴.    
۱۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۱۷۹.    
۱۲. فرقان/سوره۲۵، آیه۳۰.    
۱۳. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۶۲.    
۱۴. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۵، ص۲۸۳.    
۱۵. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۵، ص۲۰۵.    
۱۶. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۷، ص۱۹۹.    
۱۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۲۶۳.    
۱۸. مؤمنون/سوره۲۳، آیه۶۷.    
۱۹. فرقان/سوره۲۵، آیه۳۰.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «هجر»، ج۷، ص۱۳۸.    






جعبه ابزار