نکل (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
نِکْل (به کسر نون و سکون کاف) از
واژگان قرآن کریم به معنای
زنجیر است. این واژه دارای مشتقاتی است که در
آیات قرآن به کار رفته است؛ مانند:
نَکال (به فتح نون) به معنای
عقوبتی است که در آن
عبرت و
ارهاب دیگران باشد و
تَنْکیل (به فتح تاء و سکون نون) که
مبالغه در نَکال است.
نِکْل:
به معنی
زنجیر است و
جمع آن اَنْکال می‌باشد.
(اِنَّ لَدَیْنا اَنْکالًا وَ جَحِیماً) «نزد ما زنجیرها و
آتش بزرگی هست».
ظاهرا زنجیر را از آن نِکْل گویند که زنجیر شده را از حرکت منع می‌کند، زیرا نِکْل چنانکه در
صحاح گفته به معنی
میخ لجام نیز آمده است.
نَکال:
عقوبتی است که در آن
عبرت و
ارهاب دیگران باشد.
طبرسی فرموده: آن ارهاب و ترساندن غیر است و در اصل به معنی
منع می‌باشد، زیرا که از نکل (زنجیر) ماخوذ است، عقوبت را از آن نکال گویند که دیگران را از ارتکاب آن منع می‌کند.
(فَاَخَذَهُ اللَّهُ نَکالَ الْآخِرَةِ وَ الْاُولی) «خدا او را به عقوبت
دنیا و
آخرت گرفتار کرد و یا به اعمال آخرین و اوّلین‌اش».
(فَجَعَلْناها نَکالًا لِما بَیْنَ یَدَیْها وَ ما خَلْفَها وَ مَوْعِظَةً لِلْمُتَّقِینَ) یعنی: «آن عقوبت را عقوبتی کردیم در مقابل
اعمالی که در آن روز انجام می‌دادند و در مقابل آنچه در گذشته کرده بودند و همچنین
موعظه‌ای گرداندیم
متقیان را».
تَنْکیل:
مبالغه در نکال است.
(وَ اللَّهُ اَشَدُّ بَاْساً وَ اَشَدُّ تَنْکِیلًا) یعنی: «
خدا در سختگیری محکم‌تر و در عقوبت محکم‌تر است».
قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «نکل»، ج۷، ص۱۱۲.
