• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

نُمُوّ (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: نُمُوّ (مفردات نهج البلاغه (جلد ۲))
مقالات مرتبط: روییدن.


نُمُوّ (به ضم نون و میم) از واژگان نهج البلاغه به معنای رویيدن، ازدياد حجم جسم، زياد شدن است.
این کلمه شش بار در نهج‌ البلاغه آمده است.


نُمُوّ:
[۱] قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۱۰۶۹.    
[۲] طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ص۴۲۱.    
به معنای رویيدن، ازدياد حجم جسم، زياد شدن است.
«النُمُوّ: ازدياد حجم الجسم»
[۳] شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۵، ص۴۹۵.    


به برخی از مواردی که در نهج البلاغه به‌کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - خطبه ۲۲۰

امام علی (صلوات‌الله‌علیه) درباره اموات فرموده: «جَماداً لاَ يَنْمُونَ»
[۴] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۵۳۷، خطبه ۲۲۰.    
[۵] عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ص۲۳۲، خطبه ۲۱۶.    
[۶] صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۳۳۹، خطبه ۲۲۱.    
«جماد شدند كه نمى‌رويند.»
[۷] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۳۱.    
[۸] بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۱۰۹.    
(شرح‌های خطبه:
[۹] بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۱۱۵.    
[۱۰] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۸، ص۳۲۱.    
[۱۱] هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۴، ص۲۱۸.    
[۱۲] ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۱، ص۱۵۰.    
)

۲.۲ - حکمت ۲۴۳

حضرت علی (علیه‌السلام) درباره صله رحم فرموده:«وَ صِلَةَ الاَْرْحامِ مَنْماةً لِلْعَدَدِ، وَ الْقِصاصَ حَقْناً لِلدِّماءِ»
[۱۳] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۸۳۰، حکمت ۲۴۳.    
[۱۴] عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۳، ص۲۰۸، حکمت ۲۵۲.    
[۱۵] صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۵۱۲، حکمت ۲۵۲.    
يعنى «خدا صله رحم را زيادت عدد قرار داد، كه در اثر آن انصار و ياران انسان زياد مى‌شود.»
[۱۶] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۹۳، حکمت ۲۵۲.    
[۱۷] بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۶۲۱.    
(شرح‌های حکمت:
[۱۸] بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۶۲۳.    
[۱۹] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین(ع)، ج۱۴، ص۸۹.    
[۲۰] هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۱، ص۳۱۸.    
[۲۱] ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۹، ص۸۸.    
)
«منماة» به فتح ميم در لغت پيدا نشد ولى ظاهرا مصدر ميمى است.
از رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلّم) نقل شده: «صلة الرَّحم تَزيد في العمر، و تُنَمِّي العَدَد»
[۲۲] شریفی، عبدالهادی، تهذیب شرح نهج البلاغة لإبن أبی‌الحدید المعتزلی، ج۲، ص۵۴۰.    


۲.۳ - خطبه ۷۱

حضرت فرموده «وَ نَوامِيَ بَرَكَاتِكَ»
[۲۳] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۳۲، خطبه ۷۱.    
[۲۴] عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعه الاستقامه، ج۱، ص۱۱۷، خطبه ۷۰.    
[۲۵] صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۰۱، خطبه ۷۲.    
«بركات افزون شده است. »
[۲۶] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۳۷، خطبه ۷۲.    
[۲۷] بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۴۲۴.    
شرح‌های خطبه: (
[۲۸] بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۴۲۷.    
[۲۹] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین(ع)، ج۳، ص۱۸۲.    
[۳۰] هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۱۹۴.    
[۳۱] ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۱۳۸.    
)

۲.۴ - نامه ۳۱

حضرت در نامه ۳۱ می‌فرماید: «أَنْمَى»
[۳۲] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۶۵۰، نامه ۳۱.    
[۳۳] عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۳، ص۵۹، نامه ۳۱.    
[۳۴] صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۴۰۲، نامه ۳۱.    
«زياد كننده‌تر.»
[۳۵] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۶۲۹، نامه ۳۱.    
[۳۶] بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۶۵.    
(شرح‌های نامه:
[۳۷] بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ص۷۱.    
[۳۸] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین(ع)، ج۹، ص۶۴۳.    
[۳۹] هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۰، ص۲۷.    
[۴۰] ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۶، ص۱۰۴.    
)

این کلمه شش بار در نهج‌ البلاغه آمده است.
[۴۱] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۵۳۷، خطبه ۲۲۰.    
[۴۲] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۸۳۰، حکمت ۲۴۳.    
[۴۳] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۳۲، خطبه ۷۱.    
[۴۴] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۶۵۰، نامه ۳۱.    


۱. ↑ قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۱۰۶۹.    
۲. ↑ طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ص۴۲۱.    
۳. ↑ شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۵، ص۴۹۵.    
۴. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۵۳۷، خطبه ۲۲۰.    
۵. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ص۲۳۲، خطبه ۲۱۶.    
۶. ↑ صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۳۳۹، خطبه ۲۲۱.    
۷. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۳۱.    
۸. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۱۰۹.    
۹. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۱۱۵.    
۱۰. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۸، ص۳۲۱.    
۱۱. ↑ هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۴، ص۲۱۸.    
۱۲. ↑ ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۱، ص۱۵۰.    
۱۳. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۸۳۰، حکمت ۲۴۳.    
۱۴. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۳، ص۲۰۸، حکمت ۲۵۲.    
۱۵. ↑ صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۵۱۲، حکمت ۲۵۲.    
۱۶. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۹۳، حکمت ۲۵۲.    
۱۷. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۶۲۱.    
۱۸. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۶۲۳.    
۱۹. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین(ع)، ج۱۴، ص۸۹.    
۲۰. ↑ هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۱، ص۳۱۸.    
۲۱. ↑ ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۹، ص۸۸.    
۲۲. ↑ شریفی، عبدالهادی، تهذیب شرح نهج البلاغة لإبن أبی‌الحدید المعتزلی، ج۲، ص۵۴۰.    
۲۳. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۳۲، خطبه ۷۱.    
۲۴. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعه الاستقامه، ج۱، ص۱۱۷، خطبه ۷۰.    
۲۵. ↑ صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۰۱، خطبه ۷۲.    
۲۶. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۳۷، خطبه ۷۲.    
۲۷. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۴۲۴.    
۲۸. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۴۲۷.    
۲۹. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین(ع)، ج۳، ص۱۸۲.    
۳۰. ↑ هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۱۹۴.    
۳۱. ↑ ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۱۳۸.    
۳۲. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۶۵۰، نامه ۳۱.    
۳۳. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۳، ص۵۹، نامه ۳۱.    
۳۴. ↑ صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۴۰۲، نامه ۳۱.    
۳۵. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۶۲۹، نامه ۳۱.    
۳۶. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۶۵.    
۳۷. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ص۷۱.    
۳۸. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین(ع)، ج۹، ص۶۴۳.    
۳۹. ↑ هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۰، ص۲۷.    
۴۰. ↑ ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۶، ص۱۰۴.    
۴۱. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۵۳۷، خطبه ۲۲۰.    
۴۲. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۸۳۰، حکمت ۲۴۳.    
۴۳. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۳۲، خطبه ۷۱.    
۴۴. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۶۵۰، نامه ۳۱.    


• قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «نموّ»، ج۲، ص۱۰۶۹.    


رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان حکمت 243 نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 220 نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 71 نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان نامه 31 نهج البلاغه
جعبه ابزار