• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

نُطْق (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





نُطْق (به ضم نون و سکون طاء) و مَنْطِق (به فتح میم و سکون نون و کسر طاء) از واژگان نهج البلاغه به معنای سخن گفتن است.
اهل عربيّت گفته‌اند: نطق در غير انسان به كار نرود و در غير انسان صورت گويند.
موارد بى‌شمارى از این کلمه در نهج‌ البلاغه آمده است.



نُطْق و مَنْطِق: به معنای سخن گفتن است.
اهل عربيّت گفته‌اند: نطق در غير انسان به كار نرود و در غير انسان صورت گويند.
راغب نيز آن‌را مسلّم دانسته است.
ولى قرآن مجید آن‌را در انسان، پرندگان، كتاب و اعضاء انسان و غيره به كار برده است.


یکی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - أُنْطِقُ - خطبه ۴ (درباره خودشان)

حضرت علی (علیه‌السلام) درباره خود فرموده:
«أَقَمْتُ لَكُمْ عَلَى سَنَنِ الحَقِّ في جَوادِّ الـمَضَلَّةِ...اليَوْمَ أُنْطِقُ لَكُمُ العَجْماءَ ذاتَ البَيان.»
«شما را در راه‌هاى حق قرار دادم در راه‌هاى ضلالت... امروز براى شما حيوان بى‌زبان را به سخن در آورده و گويا مى‌گردانم.» گويند منظور از عجماء رموز و اشارات آن حضرت است كه غامضند ولى آن‌ها را بيان مى‌فرمايد.



مورادی متعدد از این مادّه در نهج البلاغه به کار رفته است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۱۰۴۸.    
۲. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۵، ص۲۳۹.    
۳. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۸۱۱.    
۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۴۹، خطبه ۴.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۱، ص۳۴، خطبه ۴.    
۶. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۵۱، خطبه ۴.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۳، خطبه ۴.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۵۳۷.    
۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۵۴۳.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین(ع)، ج۱، ص۴۲۲.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۱۳۱.    
۱۲. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۲۱۰.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «نطق»، ج۲، ص۱۰۴۸.    






جعبه ابزار