نَکال (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
نَكَال: (نَكَالَ الْآخِرَةِ وَ الأُولى) «نَكَال» (بر وزن ضلال) در اصل، به معناى ضعف، ناتوانى و عجز است لذا، در مورد كسى كه از اداى حواله‌اى خوددارى مى‌كند مى‌گويند: نكول كرد.
«نكل» (بر وزن فكر) به معناى
زنجیر سنگين است كه انسان را ضعيف و ناتوان مى‌سازد و از حركت باز مى‌دارد، و از آنجا كه عذاب الهى نيز مايه ناتوانى است، و افراد ديگر را از ارتكاب گناه باز مى‌دارد، به آن
«نَكَال» گفته شده.
(فَأَخَذَهُ اللَّهُ نَكَالَ الْآخِرَةِ وَ الْأُولَى) (از اين رو خداوند او را به عذاب آخرت و دنيا گرفتار ساخت.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه نكال هم به معناى تعذيبى است كه هر كس آن را ببيند، و يا بشنود از ارتكاب مثل آن خوددارى مى‌كند، و عذاب آخرت از اين جهت نكال خوانده شده كه يكى از آثارش اين است كه هر كس آن را بشنود از هر عملى كه وى را بدان گرفتار سازد خوددارى مى‌كند، هم چنان كه
عذاب استیصال و انقراض در دنيا هم به همين جهت نكال خوانده مى‌شود. و معناى آيه اين است كه: خدا
فرعون را بگرفت، يعنى به عذاب دنيا و آخرت بگرفت، در دنيا او و لشكرش را غرق كرد، و در آخرت بعد از مردن به آتش دوزخ گرفتارش ساخت، پس مراد از اولى و آخرة دنيا و آخرت است.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «نَکال»، ص۵۹۶.
