نَقْدِر (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
نَقْدِر: (فَظَنَّ أَنْ لَّنْ نَّقْدِرَ) «نَقْدِر» از مادّه «
قدر» به معناى سخت‌گيرى و تضييق است
؛ چرا كه انسان به هنگام سخت‌گيرى كردن، هرچيزى را به قدر محدود در نظر مى‌گيرد نه گسترده و بى‌حساب.
(وَ ذَا النُّونِ إِذ ذَّهَبَ مُغَاضِبًا فَظَنَّ أَن لَّن نَّقْدِرَ عَلَيْهِ فَنَادَى فِي الظُّلُمَاتِ أَن لَّا إِلَهَ إِلَّا أَنتَ سُبْحَانَكَ إِنِّي كُنتُ مِنَ الظَّالِمِينَ) (و
ذالنون (يونس) را به ياد آور در آن هنگام كه خشمگين از ميان قوم خود رفت؛ و چنين مى‌پنداشت كه ما بر او تنگ نخواهيم گرفت؛ اما موقعى كه در كام
نهنگ فرو رفت، در آن ظلمت‌ها ى متراكم صدا زد: « خداوندا! جز تو معبودى نيست؛ منزهى تو! من از
ستمکاران بودم.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: به ياد آر ذو النون را آن زمان كه با خشم از قومش بيرون رفت و پنداشت كه ما بر او تنگ نمى‌گيريم «
نَقْدِرَ عَلَيْهِ» بطورى كه گفته‌اند به معناى تنگ گرفتن است.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «نَقْدِر»، ص۵۹۵.
