• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

نَعْش (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مقالات مرتبط: تابوت.


نَعْش (به فتح نون و سکون عین) از واژگان نهج البلاغه به معنای بلند كردن و برپا داشتن است. به معنى تابوت هم آيد. از مشتقات این کلمه در نهج البلاغه، اِنْعاش (به کسر الف و سکون نون) به معنای بلند كردن و فقر را از بين بردن است. این کلمه چهار مورد در نهج‌ البلاغه آمده است.



نَعْش: (مثل عقل) به معنای بلند كردن و بر پا داشتن و نيز به معنى تابوت آيد: «سرير الميّت». اِنْعاش به معنای بلند كردن و فقر را از بين بردن است.


حضرت علی (علیه‌السلام) در دعای استسقاء فرموده: «اللَّهُمَّ سُقْيا مِنْكَ .... تُنْعِشُ بِها الضَّعِيفَ مِنْ عِبادِكَ، وَ تُحْيِي بِها الْمَيِّتَ مِنْ بِلاَدِكَ.» «تنعش» از باب افعال به معنى سدّ فقر است، «يعنى خدايا بارانى كه با آن فقر بندگان ضعيفت را سدّ كنى.» (شرح‌های خطبه: )
حضرت به اصحابش می‌فرمايد: «وَ لَكُمْ عَلَيْنا الْعَمَلُ بِكِتابِ اللهِ وَ سِيرَةِ رَسُولِهِ، وَ الْقِيامُ بِحَقِّهِ، وَ الْنَّعْشُ لِسُنَّتِهِ.» يعنى برپا داشتن سنت آن حضرت. (حقّى كه شما به گردن ما داريد: عمل به كتاب خداوند و روش پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلّم) و قيام به حق او و ترفيع سنّت اوست.) (شرح‌های خطبه: )
حضرت به معاویه مى‌نويسد: «وَ فِي أَيْدِينا بعْدُ فَضْلُ النُّبُوَّةِ الَّتِي أَذْلَلْنا بِهَا الْعَزِيزَ، وَ نَعَشْنا بِها الذَّلِيلَ.» يعنى «هنوز فضيلت نبوّت كه با آن عزيز را ذليل و ذليل را رفعت و برترى داديم در دست ماست.» (شرح‌های نامه: )


این کلمه چهار بار در نهج‌ البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۱۰۴۹.    
۲. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۴، ص۱۵۵.    
۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۲۶۶، خطبه ۱۱۴.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ص۲۲۶، خطبه ۱۱۳.    
۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۷۲، خطبه ۱۱۵.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۵۵، خطبه ۱۱۵.    
۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۱۸۵.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۱۸۵.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین(ع)، ج۵، ص۱۳۵.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۸، ص۸۱.    
۱۱. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۲۶۶.    
۱۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۳۷۸، خطبه ۱۶۹.    
۱۳. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۲، ص۱۰۰، خطبه ۱۶۴.    
۱۴. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۲۴۴، خطبه ۱۶۹.    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۷۵، خطبه ۱۶۹.    
۱۶. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۹۱.    
۱۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۹۵.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین(ع)، ج۶، ص۴۵۹.    
۱۹. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۱۱۱.    
۲۰. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۹، ص۲۹۸.    
۲۱. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۶۰۲، نامه ۱۷.    
۲۲. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۳، ص۱۹، نامه ۱۷.    
۲۳. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۳۷۵، نامه ۱۷.    
۲۴. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۸۵، نامه ۱۷.    
۲۵. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه،ج۴، ص۶۶۷.    
۲۶. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۶۷۳.    
۲۷. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین(ع)، ج۹، ص۲۲۲.    
۲۸. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۸، ص۲۷۹.    
۲۹. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۵، ص۱۲۳.    
۳۰. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۲۶۶، خطبه ۱۱۴.    
۳۱. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۳۷۸، خطبه ۱۶۹.    
۳۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۶۰۲، نامه ۱۷.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «نعش»، ج۲، ص۱۰۴۹.    






جعبه ابزار