نَعمَة (لغاتقرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
نَعمَة:(وَ نَعْمَةٍ كانوا فيها) «نَعمَة» به فتح نون به معنى «تنعم» (
وسعت و آسايش در
نعمت)، رفاه و آسودگى در زيستن و به كسر نون به معنى «انعام» است.
مکارم شیرازی در
تفسیر نمونه میفرمایند:
(نعمة) يعنى چيزى كه
خدا به
انسان داده (در اصل نعم بوده، زيرا نعمت چيز خوب و دلچسب است). جمعى از مفسران و ارباب
لغت به اين معنى تصريح كردهاند، در حالى كه جمعى ديگر معتقدند هردو يک معنى دارد و هرگونه منافع قابل توجهى را شامل مىشود.
به موردی از کاربرد «نَعمَة» در
قرآن، اشاره میشود:
(وَ نَعْمَةٍ كانوا فيها فاكِهينَ) «سرانجام همگى نابود شدند چه بسيار باغها و چشمهها كه به جاى گذاشتند.»
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان میفرمایند:
منظور از نعمة - به فتح نون- تنعم است.
و اين كلمه مانند كلمه ضربة كه به معناى يکبار زدن است، يکبار تنعم را مىرساند، ولى اگر به كسره نون خوانده شود، نوعى از تنعم را افاده مىكند، مانند كلمه جلسة - به كسر جيم- كه به معناى نوعى نشستن است.
مفسرين كلمه نعمة را در اين آيه
تفسیر كردهاند به آنچه كه
وسیله تنعم است و اين تفسير با كلمه
ترک مناسبتر است.
و كلمه فاكهين از ماده فكاهة به معناى
حدیث نفس گرفته شده، و شايد مراد از آن در اينجا
تمتع باشد، همانطور كه مردم از فاكهه (انواع ميوهها) تمتع مىبرند.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «نعمة»، ج۴، ص ۴۸۲.