نوع متوسط
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
نوع متوسط، یکی از اصطلاحات
علم منطق بوده و بهمعنای نوعی است که بین دو نوع دیگر قرار داشته باشد.
نوع کلی ذاتیای است که تمام حقیقت مشترک ما بین جزئیات و مصادیقی است که در ماهیت، متحد، و در عدد و خصوصیات فردی مختلفاند، و در جواب سؤال ما هو میآید. یکی از اقسام نوع، نوع متوسط است.
نوع متوسط نوعی است که هم در مرتبه بالاتر از آن نوعی دیگر قرار گرفته باشد و هم در مرتبه پائین تر از آن نوع یا انواع مختلفی تحقق داشته باشد، مانند حیوان و جسم نامی.
برای مثال امر سلسله انواع را از انسان پی بگیریم و به طرف بالا برویم بلاتر از آن نوع حیوان قرار دارد که خود نوعی در کنار انواع دیگر نطیر نبات قرار میگیرد و در عین حال حیوان در مرتبه بالاتر از خود تحت نوع دیگری بنام جسم نامی قرار گرفته در سلسه مذکور حیوان که از طرفی بالاتر از انسان و از طرف دیگر و مرتبه پائین تر از جسم نامی قرار گرفته است نوع متوسط است و به انسان که هیچ نوع در تحت آن نیست،
نوع سافل میگویند و در جهت بالای این سلسله نیز نوعی که بعد از
جنس الاجناس قرار میگیرد،
نوع عالی نامیده میشود.
«و اگر اخصّ باشد از عالی و اعمّ از سافل، نوع متوسط خوانند چون حیوان و جسم نامی».
پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی، برگرفته از مقاله «نوع متوسط»، تاریخ بازیابی۱۳۹۸/۳/۱۰. خوانساری، محمد، فرهنگ اصطلاحات منطقی به انضمام واژه نامه فرانسه و انگلیسی، ص۲۸۴.