نفس امّاره (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
نفس اماره: (إِنَّ النَّفْسَ لأَمَّارَةٌ بِالسُّوءِ) «نفس اماره» يعنى روح سركش، كه پيوسته انسان را به زشتى‌ها و بدى‌ها دعوت مى‌كند، شهوات و فجور را در برابر او زينت مى‌بخشد، اين همان چيزى است كه همسر عزيز مصر، آن زن هوسباز، هنگامى كه پايان شوم كار خود را مشاهده كرد به آن اشاره نمود و گفت:
وَ مَا أُبَرِّئُ نَفْسِي إِنَّ النَّفْسَ لَأَمَّارَةٌ بِالسُّوءِ: «من هرگز نفس خود را تبرئه نمى‌كنم، چرا كه نفس سركش همواره به بدى‌ها فرمان مى‌دهد.»
(وَمَا أُبَرِّئُ نَفْسِي إِنَّ النَّفْسَ لأَمَّارَةٌ بِالسُّوءِ إِلاَّ مَا رَحِمَ رَبِّيَ إِنَّ رَبِّي غَفُورٌ رَّحِيمٌ) (من خودم را تبرئه نمى‌كنم، كه نفس سركش بسيار به بدی‌ها امر مى‌كند؛ مگر آنچه را پروردگارم رحم كند. پروردگارم آمرزنده و مهربان است.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: نفس بسيار وادارنده به سوء و زشتى است و بالطبع، انسان را بسوى مشتهياتش كه همان سيئات و گناهان بسيار و گوناگون است دعوت مى‌نمايد، پس اين خود از نادانى است كه انسان نفس را از ميل به شهوات و بدی‌ها تبرئه كند، و اگر انسان از دستورات و دعوت نفس بسوى زشتی‌ها و شرور سرپيچى كند رحمت خدايى دستگيرش شده، و او را از پليدی‌ها منصرف و بسوى عمل صالح موفق مى‌نمايد.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «نفس امّاره»، ص۵۹۳.
