• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

نعمت‌الله علی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


نعمت‌اللّه على، فرزند ابوالعباس احمد فقیه و از افراد مشهور آل خاتون بود.


برخی او را نعمت‌اللّه بن علی گفته‌اند و برخی دیگر، نعمت‌اللّه و علی را دو فرزند احمد دانسته‌اند.
[۱] محمد بن حسن حرّعاملی، امل‌الآمل، ج۱، ص۱۱۷، چاپ احمد حسینی، بغداد (۱۳۸۵)، چاپ افست قم ۱۳۶۲ش.    
[۲] محمد بن حسن حرّعاملی، امل‌الآمل، ج۱، ص۱۸۹، چاپ احمد حسینی، بغداد (۱۳۸۵)، چاپ افست قم ۱۳۶۲ش.    
[۳] عبداللّه بن عیسی افندی‌اصفهانی، ریاض العلماء و حیاض الفضلاء، ج۳، ص۳۴۰، چاپ احمد حسینی، قم ۱۴۰۱.    
[۴] عبداللّه بن عیسی افندی‌اصفهانی، ریاض العلماء و حیاض الفضلاء، ج۵، ص۲۵۷، چاپ احمد حسینی، قم ۱۴۰۱.    
اما وی در اجازه‌نامه‌ای که به عبداللّه تستری داده خود را نعمت‌اللّه علی بن احمد خوانده است.
[۵] مجلسی، بحارالانوار، ج۱۰۶، ص۹۴.    
به گفته امین
[۶] محسن امین، اعیان الشیعه، ج۸، ص۱۶۰.    
نعمت‌اللّه لقب علی و تعبیر نعمت‌اللّه بن علی ناشی از خطای ناسخانِ اجازات است.

نعمت‌اللّه علی معاصر شهید ثانی (شهادت در ۹۶۶) بود. وی از پدر خود، و محقق کرکی، اجازه روایت داشت.

پسرش احمد و حسن بن علی حانینی نزد او درس خواندند و از او حدیث روایت می‌کردند. حسن بن علی مدنی ابن شَدْقَم در سفر حج نعمت‌اللّه در ۹۷۷ از وی اجازه روایت گرفت. عبداللّه تستری نیز در ۹۸۸ پس از سفر حج به عیناثا رفت و از نعمت‌اللّه و پسرش اجازه روایت کتب حدیث دریافت کرد.
[۷] محمد بن حسن حرّعاملی، امل‌الآمل، ج۱، ص۶۴، چاپ احمد حسینی، بغداد (۱۳۸۵)، چاپ افست قم ۱۳۶۲ش.    
[۸] محمد بن حسن حرّعاملی، امل‌الآمل، ج۱، ص۷۰، چاپ احمد حسینی، بغداد (۱۳۸۵)، چاپ افست قم ۱۳۶۲ش.    
[۹] مجلسی، بحارالانوار، ج۱۰۶، ص۸۸ ۹۶.    
[۱۰] محسن امین، اعیان الشیعه، ج۵، ص۱۷۶۱۷۷.    
مهاجر
[۱۱] جعفر مهاجر، جبل‌عامل بین الشهیدین: الحرکة الفکریة فی جبل‌عامل فی قرنین من اواسط القرن الثامن للهجرة/ الرابع عشر للمیلاد حتی اواسط القرن العاشر/ السادس عشر، ج۱، ص۱۷۲ـ۱۷۳، دمشق ۲۰۰۵.
حضور تستری در عیناثا برای گرفتن اجازه روایت از نعمت‌اللّه را مؤید جایگاه علمی وی و بیانگر رسیدن عیناثا به اوج شکوفایی علمی در آن زمان دانسته است.

به گفته افندی‌ اصفهانی،
[۱۲] عبداللّه بن عیسی افندی‌اصفهانی، ریاض العلماء و حیاض الفضلاء، ج۵، ص۲۴۸، چاپ احمد حسینی، قم ۱۴۰۱.    
نعمت‌اللّه از شهیدثانی نیز روایت کرده اما نعمت‌اللّه در اجازات خود، شهیدثانی را در سلسله مشایخش یاد نکرده است.
[۱۳] مجلسی، بحارالانوار، ج۱۰۶، ص۹۴ ۹۶.    
[۱۴] محسن امین، اعیان الشیعه، ج۸، ص۱۶۰.    
همچنین افندی‌اصفهانی
[۱۵] عبداللّه بن عیسی افندی‌اصفهانی، ریاض العلماء و حیاض الفضلاء، ج۵، ص۲۴۸ ۲۴۹، چاپ احمد حسینی، قم ۱۴۰۱.    
روایت کردن مستقیم نعمت‌اللّه علی را از محقق کرکی -که شهیدثانی از او با واسطه حدیث روایت کرده بعید دانسته- اما نعمت‌اللّه در اجازه‌نامه‌هایش، کرکی را از مشایخ روایی خود برشمرده است.
[۱۶] عبداللّه بن عیسی افندی‌اصفهانی، ریاض العلماء و حیاض الفضلاء، ج۳، ص۲۰۲۲۰۳، چاپ احمد حسینی، قم ۱۴۰۱.    
[۱۷] مجلسی، بحارالانوار، ج۱۰۶، ص۹۵.    
[۱۸] محسن امین، اعیان الشیعه، ج۱، ص۱۶۰.    
[۱۹] مجلسی، بحارالانوار، ج۱۰۷، ص۶۳ ۶۴.    
به علاوه، روایتِ با واسطه شهیدثانی از محقق کرکی به سبب ملاقات نداشتن آن دو با یکدیگر بوده است نه فاصله زمانی
[۲۰] حسین بن محمدتقی نوری، خاتمة مستدرک الوسائل، ج۲، ص۲۱۰، قم ۱۴۱۵۱۴۲۰.    
به گفته فرزند نعمت‌اللّه، پدرش عمری طولانی داشت.
[۲۱] مجلسی، بحارالانوار، ج۱۰۶، ص۹۰.    


نعمت‌اللّه در ۹۵۷ مقام خضر را در عیناثا تجدید بنا کرد.
[۲۲] محسن امین، اعیان الشیعه، ج۸، ص۱۶۰.    


رساله‌ای مختصر درباره معنای عدالت از آثار اوست.
[۲۳] عبداللّه بن عیسی افندی‌اصفهانی، ریاض العلماء و حیاض الفضلاء، ج۵، ص۲۴۹، چاپ احمد حسینی، قم ۱۴۰۱.    


۱. ↑ محمد بن حسن حرّعاملی، امل‌الآمل، ج۱، ص۱۱۷، چاپ احمد حسینی، بغداد (۱۳۸۵)، چاپ افست قم ۱۳۶۲ش.    
۲. ↑ محمد بن حسن حرّعاملی، امل‌الآمل، ج۱، ص۱۸۹، چاپ احمد حسینی، بغداد (۱۳۸۵)، چاپ افست قم ۱۳۶۲ش.    
۳. ↑ عبداللّه بن عیسی افندی‌اصفهانی، ریاض العلماء و حیاض الفضلاء، ج۳، ص۳۴۰، چاپ احمد حسینی، قم ۱۴۰۱.    
۴. ↑ عبداللّه بن عیسی افندی‌اصفهانی، ریاض العلماء و حیاض الفضلاء، ج۵، ص۲۵۷، چاپ احمد حسینی، قم ۱۴۰۱.    
۵. ↑ مجلسی، بحارالانوار، ج۱۰۶، ص۹۴.    
۶. ↑ محسن امین، اعیان الشیعه، ج۸، ص۱۶۰.    
۷. ↑ محمد بن حسن حرّعاملی، امل‌الآمل، ج۱، ص۶۴، چاپ احمد حسینی، بغداد (۱۳۸۵)، چاپ افست قم ۱۳۶۲ش.    
۸. ↑ محمد بن حسن حرّعاملی، امل‌الآمل، ج۱، ص۷۰، چاپ احمد حسینی، بغداد (۱۳۸۵)، چاپ افست قم ۱۳۶۲ش.    
۹. ↑ مجلسی، بحارالانوار، ج۱۰۶، ص۸۸ ۹۶.    
۱۰. ↑ محسن امین، اعیان الشیعه، ج۵، ص۱۷۶۱۷۷.    
۱۱. ↑ جعفر مهاجر، جبل‌عامل بین الشهیدین: الحرکة الفکریة فی جبل‌عامل فی قرنین من اواسط القرن الثامن للهجرة/ الرابع عشر للمیلاد حتی اواسط القرن العاشر/ السادس عشر، ج۱، ص۱۷۲ـ۱۷۳، دمشق ۲۰۰۵.
۱۲. ↑ عبداللّه بن عیسی افندی‌اصفهانی، ریاض العلماء و حیاض الفضلاء، ج۵، ص۲۴۸، چاپ احمد حسینی، قم ۱۴۰۱.    
۱۳. ↑ مجلسی، بحارالانوار، ج۱۰۶، ص۹۴ ۹۶.    
۱۴. ↑ محسن امین، اعیان الشیعه، ج۸، ص۱۶۰.    
۱۵. ↑ عبداللّه بن عیسی افندی‌اصفهانی، ریاض العلماء و حیاض الفضلاء، ج۵، ص۲۴۸ ۲۴۹، چاپ احمد حسینی، قم ۱۴۰۱.    
۱۶. ↑ عبداللّه بن عیسی افندی‌اصفهانی، ریاض العلماء و حیاض الفضلاء، ج۳، ص۲۰۲۲۰۳، چاپ احمد حسینی، قم ۱۴۰۱.    
۱۷. ↑ مجلسی، بحارالانوار، ج۱۰۶، ص۹۵.    
۱۸. ↑ محسن امین، اعیان الشیعه، ج۱، ص۱۶۰.    
۱۹. ↑ مجلسی، بحارالانوار، ج۱۰۷، ص۶۳ ۶۴.    
۲۰. ↑ حسین بن محمدتقی نوری، خاتمة مستدرک الوسائل، ج۲، ص۲۱۰، قم ۱۴۱۵۱۴۲۰.    
۲۱. ↑ مجلسی، بحارالانوار، ج۱۰۶، ص۹۰.    
۲۲. ↑ محسن امین، اعیان الشیعه، ج۸، ص۱۶۰.    
۲۳. ↑ عبداللّه بن عیسی افندی‌اصفهانی، ریاض العلماء و حیاض الفضلاء، ج۵، ص۲۴۹، چاپ احمد حسینی، قم ۱۴۰۱.    


دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «آل خاتون»، شماره۶۷۱۸.    


رده‌های این صفحه : آل خاتون | تراجم | علمای شیعه | علمای قرن دهم
جعبه ابزار