• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

نصیب اصغر

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



نصیب اصغر (م پس از ۱۹۰ق)، از شاعران قرن دوم هجری قمری و از مدح کنندگان برخی از خلفای عباسی بود.



ابوحجناء نصیب اصغر، از شاعران توانای قرن دوم است. ابوحجناء، غلامی زنگی
[۴] سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۲، جزء۴، ص۱۰۴.
و سیاه چهره بود که در یمامه، بین عمان و عدن
[۷] حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، ج۵، ص۴۴۲.
رشد کرد. او انواع شعر از قبیل غزل، مدح، هجو و وصف را به نیکی می‌سرود. وی در زمان ولایت‌عهدی مهدی عباسی (۱۵۸-۱۶۹ق) نزد او اشعاری را خواند که مهدی او را تشویق کرد و به ابوحجناء منّتی گذاشت و او را خرید و آزاد ساخت.
پس از آنکه مهدی به خلافت رسید، او را طلبید و برای خریدن شتری به یمن فرستاد و به والی یمن دستور داد تا ده هزار دینار به او بدهد. ابوحجناء پس از گرفتن این مبلغ، آن را حیف و میل نمود. والی یمن به دستور مهدی او را زندانی کرد و پس از مدتی تحت الحفظ نزد مهدی فرستاد. ابوحجناء با سرودن قصیده‌ای، توانست احساسات مهدی را برانگیزد و خود را آزاد سازد. او‌ هادی (خلافت ۱۶۹-۱۷۰ق‌هارون (خلافت ۱۷۰-۱۹۳ق) و برامکه را نیز مدح می‌کرد و رشید، ابوحجناء را بر دیگر شاعران مقدم می‌داشت.


از نصیب یک اثر به نام کتاب الورقه بر جای مانده است که به گفته ابن ندیم، هفتاد ورقه می‌باشد.


نصیب بعد از سال ۱۹۰ق درگذشت. برخی از منابع وفاتش را سال ۱۷۵ق نقل کرده‌اند. (دیگر منابع:
[۱۸] جهشیاری، محمد بن عبدوس، الوزراء و الکتّاب، ص۲۰۳.
[۲۲] ابن قتیبه دینوری، عبدالله بن مسلم، عیون الاخبار، ج۱، ص۷۵.
[۲۴] دهخدا، علی‌اکبر، لغت نامه، ج۱۳، ص۹۹.
)


۱. ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۱۹۸.    
۲. عباسی، عبدالله بن معتز، طبقات الشعراء، ص۱۵۵.    
۳. حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۶، ص۲۷۵۵.    
۴. سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۲، جزء۴، ص۱۰۴.
۵. عباسی، عبدالله بن معتز، طبقات الشعراء، ص۱۵۵.    
۶. ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۲۳، ص۵.    
۷. حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، ج۵، ص۴۴۲.
۸. عباسی، عبدالله بن معتز، طبقات الشعراء، ص۱۵۷.    
۹. حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۶، ص۲۷۵۵.    
۱۰. ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۲۳، ص۵.    
۱۱. حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۶، ص۲۷۵۵.    
۱۲. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۳۲.    
۱۳. ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۲۳، ص۸.    
۱۴. عباسی، عبدالله بن معتز، طبقات الشعراء، ص۱۵۵.    
۱۵. ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۱۹۸.    
۱۶. عباسی، عبدالله بن معتز، طبقات الشعراء، ص۱۵۷.    
۱۷. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۳۲.    
۱۸. جهشیاری، محمد بن عبدوس، الوزراء و الکتّاب، ص۲۰۳.
۱۹. جاحظ، عمرو بن بحر، البیان و التبیین، ج۲، ص۶۵.    
۲۰. علم‌الهدی، سید مرتضی، الامالی، ج۱، ص۴۳۸.    
۲۱. بکری‌ اندلسی، عبدالله بن عبدالعزیز، سمط اللآلی، ج۱، ص۲۹۱.    
۲۲. ابن قتیبه دینوری، عبدالله بن مسلم، عیون الاخبار، ج۱، ص۷۵.
۲۳. ابن شاکر کتبی، محمد بن شاکر، فوات الوفیات، ج۴، ص۲۰۵.    
۲۴. دهخدا، علی‌اکبر، لغت نامه، ج۱۳، ص۹۹.



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۸۰۲، برگرفته از مقاله «نصیب اصغر».






جعبه ابزار