نسخ قبل از امتثال
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
نسخ قبل از امتثال،
نسخ حکم مستفاد از
آیه ، پیش از عمل به مضمون آن را می‌گویند.
«نسخ قبل از امتثال» که آن را «
نسخ حقیقی » نیز می‌گویند این است که مامورٌبه پیش از امتثال
نسخ شود.
مانند آیه ۱۲
سوره مجادله ، معروف به «
آیه نجوا » که با آیه ۱۳ همین سوره نسخ شده است. آیه ۱۲ می‌فرماید: (یَا اَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اِذَا نَاجَیْتُمُ الرَّسُولَ فَقَدِّمُوا بَیْنَ یَدَیْ نَجْوَاکُمْ صَدَقَةً).
طبق این آیه، هنگام نجوای با
پیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم باید
صدقه داد؛ اما پیش از این که
مسلمانان به آیه عمل کنند،
خداوند متعال آن را نسخ کرد و فرمود:(اَاَشْفَقْتُمْ اَن تُقَدِّمُوا بَیْنَ یَدَیْ نَجْوَاکُمْ صَدَقَاتٍ فَاِذْ لَمْ تَفْعَلُوا وَتَابَ اللَّهُ عَلَیْکُمْ).
مفسّران گفته‌اند هیچ کس غیر از
امیرمؤمنان علی علیه‌السّلام به این آیه عمل نکرد. آن حضرت یک
دینار داشت که آن را به ده
درهم تبدیل کرد و در ازای هر مسئله‌ای که از پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم می‌پرسید، یک درهم صدقه می‌داد تا این که این
فریضه نسخ شد.
فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «نسخ قبل از امتثال».
