• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

نسخ بعد از امتثال

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



نسخ بعد از امتثال، نسخ یک حکم پس از عمل به مضمون آن را می‌گویند.



به نسخ حکم ، پس از آن که مدتی به آن عمل شد، «نسخ بعد از امتثال» می‌گویند.


مانند تغییر قبله از بیت المقدس به کعبه ، با نزول آیه (قَدْ نَرَی تَقَلُّبَ وَجْهِکَ فِی السَّمَاء فَلَنُوَلِّیَنَّکَ قِبْلَةً تَرْضَاهَا فَوَلِّ وَجْهَکَ شَطْرَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ وَحَیْثُ مَا کُنتُمْ فَوَلُّواْ وُجُوِهَکُمْ شَطْرَهُ).
پیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم مدت سیزده سال پس از بعثت در مکه و چند ماه بعد از هجرت در مدینه به امر خدا به سوی بیت المقدس نماز می‌خواند؛ ولی بعد از آن، قبله تغییر یافت و مسلمانان مامور شدند به سوی کعبه نمازبگزارند. مسلمین در این مدت مورد سرزنش یهود قرار داشتند؛ چراکه بیت المقدس در اصل قبله یهود بود.
یهودیان می‌گفتند مسلمانان از خود استقلال ندارند و به سوی قبله ما نماز می‌خوانند. این گفت و گوها برای پیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم و مسلمانان ناگوار بود. پس از مدتی فرمان تغییر قبله صادر شد و در حالی که پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم دو رکعت نماز ظهر را در مسجد بنی سالم به سوی بیت المقدس خوانده بود، جبرئیل مامور شد بازوی پیامبر را بگیرد و روی او را به سوی کعبه بگرداند.
[۲] سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، ۸۴۹ - ۹۱۱ق، الاتقان فی علوم القرآن، ج۳، ص۶۸.



۱. بقره/سوره۲، آیه۱۴۴.    
۲. سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، ۸۴۹ - ۹۱۱ق، الاتقان فی علوم القرآن، ج۳، ص۶۸.
۳. مکارم شیرازی، ناصر، ۱۳۰۵ -، تفسیر نمونه، ج۱، ص۴۷۹.    



فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «نسخ بعد از امتثال».    



جعبه ابزار