نسبت اتصالی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
نسبت اتصالی، بهمعنای ربط دهنده دو جزء
قضیه شرطیه متصله و بیانگر پیوستگی دو جزء است.
نسبت چیزی به چیزی از جمله، نسبت اجزای قضایا با یکدیگر خواه به
ایجاب باشد یا به
سلب سه قسم است:
۱.
نسبت حملی؛
۲. نسبت اتصالی؛
۳.
نسبت انفصالی.
نسبت اتصالی در مواردی است که اتصال و پیوستگی و مصاحبت (همراهی) و تعلیق (یعنی معلق بودن جزء دوم بر جزء اول) بین دو چیز بر قرار باشد به گونهای که میان
مقدم و
تالی ملازمه باشد، و هر گاه مقدم معدوم شد تالی هم معدوم شود. این نوع از نسبت در
قضیه شرطیه متصله جاری است، که سخن از
تلازم و اتصال، و پیوند مقدم و تالی است.
نسبت اتصالی به لحاظ موجبه و سالبه بودنِ قضیه شرطیه متصله، به نسبت اتصالی ایجابی و نسبت اتصالی سلبی منقسم میشود، که بیانگر وجود اتصال (در
قضیه موجبه، مانند: «کلما کانت الشمس طالعة کان النهار موجودا») یا عدم وجود اتصال (در
قضیه سالبه، مانند: «چنین نیست که اگر دیانت در جامعه نباشد،
رذایل اخلاقی شایع نشود») بین مقدم و تالی است.
در تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است:
• مظفر، محمدرضا، المنطق.
• خوانساری، محمد، منطق صوری.
• خوانساری، محمد، فرهنگ اصطلاحات منطقی.
• جرجانی، میر سید شریف، الکبری فی المنطق.
پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی، برگرفته از مقاله «نسبت اتصالی»، تاریخ بازیابی۱۳۹۶/۴/۲۵.