• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

نَذْر (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





نَذْر (به فتح نون و سکون ذال) از واژگان نهج البلاغه به دو معنای واجب کردن چیز غیر واجب بر خود و دانستن و حذر کردن است. از این ماده مواردی‌ در نهج البلاغه آمده است.



نَذْر به دو معنی آمده:
اوّل نذر معروف، و آن این است که چیز غیر واجب را بر خود واجب گردانی گویند: «نذر نذرا: اوجب علی نفسه ما لیس بواجب»
دوّم نذر به معنی دانستن و حذر کردن، در قاموس گوید: «نذر بالشی‌ء: علمه فحذره» انذار به معنی اعلام است با تخویف:«انذره بالامر انذارا: اعلم و حذره و خوّفه» نذر (مثل شتر) گاه به معنی انذار آید و گاه جمع نذیر است.


در اینجا به مواردی از کاربرد این واژه در نهج البلاغه اشاره می کنیم:

۲.۱ - خطبه ۸۴

امیرالمومنین (علیه‌السلام) فرموده: «و اعتبروا بالآی السواطع و ازدجروا بالنذر البوالغ» «عبرت گیرید با آیه‌های پر نور و روشن از گناهان کنار شوید با انذارهای بالغ و رسا». (شرح‌های خطبه: ) در لغت آمده: نذیر اسم است به معنی انذار، علی هذا «نذر» در کلام امام (علیه‌السلام) جمع نذیر است به معنی انذار.

۲.۲ - خطبه ۳۶

ایشان به خوارج فرمود: «فانا نذیر لکم ان تصبحوا صرعی باثناء هذا النّهر و باهضام هذا الغائط علی غیر بینة من ربّکم» «من شما را انذار کننده‌ام از اینکه بشوید مقتولان و افتادگان در وسط این نهر و در راسته‌های این گودی بدون دلیلی از پروردگارتان». (شرح‌های خطبه: )


از این ماده مواردی‌ در نهج البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۱۰۲۴.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۳، ص۴۹۰.    
۳. فیروز آبادی، مجد الدین، قاموس المحیط، ج۲، ص۱۴۰.    
۴. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۱۶۶، خطبه۸۴.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۱، ص۱۴۶، خطبه۸۳.    
۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۱۶، خطبه۸۴.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۶۳.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۵۸۲.    
۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۵۸۳.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۳، ص۴۹۴.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۶، ص۱۱۸.    
۱۲. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۶، ص۳۴۷.    
۱۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۹۸، خطبه۳۶.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۱، ص۸۲، خطبه۳۶.    
۱۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۸۰، خطبه۳۶.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۹۵.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۱۹۳.    
۱۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۱۹۴.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۲، ص۳۷۳.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۴، ص۱۱۸.    
۲۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۲، ص۲۸۳.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «نَذْر»، ج۲، ص۱۰۲۴.    






جعبه ابزار