• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

نحر (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





نَحْر (به فتح نون و سکون حاء) از واژگان نهج البلاغه به معنای بالای سینه و گلو است. این واژه سه بار در نهج البلاغه آمده است.



نَحْر (مثل عقل) به معنای بالای سینه و گلو آمده و جمع آن نحور است. راغب محلّ گردنبند از سینه گفته است.


امام علی (علیه‌السلام) درباره رحلت رسول الله (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) فرموده: «فَلَقَدْ وَسَّدْتُكَ فِي مَلْحُودَةِ قَبْرِكَ، وَفَاضَتْ بَيْنَ نَحْرِي وَصَدْرِي نَفْسُكَ.
(إنَّا لله وَإِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُونَ)»
«من تو را در لحد قبرت خوابانیدم و روح تو میان سینه و گلویم از بدنت خارج شد.» (شرح‌های خطبه: )
درباره اهل شام فرموده: «حَتَّى جَعَلُوا نُحُورَهُمْ أَغْرَاضَ الْمَنِيَّةِ.» «معاویه جمعی از گمراهان را به دنبال خود کشیده و جریان را بر آنها پنهان کرده تا گلوهای خود را هدف مرگ‌ها قرار داده‌اند.» (شرح‌های خطبه: )
درباره دشمنان و ظاهرا اهل شام فرموده: «إِنَّهُمْ لَنْ يَزُولُوا عَنْ مَوَاقِفِهمْ...وَحَتَّى تَدْعَقَ الْخُيُولُ فِي نَوَاحِر أَرْضِهِمْ، وَبِأَعْنَانِ مَسَارِبِهِمْ وَمَسَارِحِهِمْ.»
«نواحر ارض» یعنی زمین‌های متقابل و رو در رویهم، مسارح: چراگاه‌ها، مسارب: راه‌ها. یعنی «آنها از جایشان حرکت نمی‌کنند تا آنکه اسبان زمین‌های روی در روی آنها را و اطراف راه‌ها و چراگاه‌های آنها را زیر سمّ بکوبند.» (شرح‌های خطبه: )


واژه نحر سه بار در نهج البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۱۰۱۸.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۳، ص۴۸۹.    
۳. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۷۹۴.    
۴. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ج۱، ص۷۹۴.    
۵. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۵۰۸، خطبه ۲۰۲.    
۶. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ص۲۰۸، خطبه ۱۹۷.    
۷. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۲۰، خطبه ۲۰۲.    
۸. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۹۷، خطبه ۲۰۲.    
۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۲.    
۱۰. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۳.    
۱۱. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۸، ص۳۵.    
۱۲. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۳، ص۳۹.    
۱۳. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۰، ص۲۶۵.    
۱۴. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۱۱۱، خطبه ۵۱.    
۱۵. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ص۹۶، خطبه ۵۱.    
۱۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۸۹، خطبه ۵۱.    
۱۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۱۳، خطبه ۵۱.    
۱۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۲۸۹.    
۱۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۲۹۲.    
۲۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۲، ص۵۷۷.    
۲۱. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۴، ص۳۰۴.    
۲۲. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۳، ص۲۴۴.    
۲۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۲۸۲، خطبه ۱۲۴.    
۲۴. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ص۷، خطبه ۱۲۰.    
۲۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۸۱، خطبه ۱۲۴.    
۲۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۷۱، خطبه ۱۲۴.    
۲۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۲۵.    
۲۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۲۹.    
۲۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۵، ص۲۷۵.    
۳۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۸، ص۱۶۴.    
۳۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۸، ص۷.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «نحر»، ج۲، ص۱۰۱۸.    






جعبه ابزار