نتایج الافکار فی بیان حکم المقیمین فی الاسفار (شهید ثانی)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کتاب نتایج الافکار فی بیان حکم المقیمین فی الاسفار فروعات فقهی و احکام مسافری که قصد
اقامت ده
روز را داشته و تا
حد ترخص خارج شده است و قصد برگشتن را داشته است و یا مردد بوده و یا قصد رفتن مسافت را داشته است و همچنین تقسیمات دیگر
احکام مسافر را بیان می کند.
مؤلف بیشتر به نظریات شیخ
طوسی و
علامه حلی پرداخته است و همچنین در مواردی نظریات
شهید اول (م ۷۸۶ ق) و
سید علی طباطبائی ،
صاحب الریاض (م ۱۲۳۱ ق) نقل و بررسی شده است.
این کتاب به سبک
فقه استدلالی نوشته شده است و از زمان نگارش مورد توجه فقها واقع شده و در کتابهایی همچون
مدارک الاحکام سید محمد عاملی (م ۱۰۰۹ ق)،
حدائق الناظرة شیخ یوسف بحرانی (م ۱۸۷ ق)،
غنائم الایام محقق قمی (م ۱۲۳۱ ق)،
مستند الشیعه شیخ احمد نراقی (م ۱۲۴۵ ق)،
جواهر الکلام شیخ حسن نجفی (م ۱۲۶۶ ق)،
مصباح الفقیه آقا
رضا همدانی (م ۱۳۲۳ ق) و غیر آن به آن استناد و نظریات آن مورد نقد و بررسی واقع شده است.
شهید ثانی دربارۀ ارزش علمی آن می‌نویسد: فهذه جملة من الکلام فی تحقیق مسالة فقهیة شهیره فی الفتوی عامة البلوی یعجل بجوابها المتفقه القاصر و یعجز عن کشف حجابها الفقیه الماهر
در
الذریعة به نسخه‌ای به خط محمد صالح بن حسن
علی باغ سهیل مربوط به ۱۰۰۱ ق اشاره شده است.
و در جای دیگر الذریعة
به ۴ نسخه خطی اشاره شده که عبارتند از نسخه
کتابخانه آستان قدس رضوی مربوط به سال ۹۸۰ ق، نسخه
کتابخانه آیة الله شیرازی بزرگ ،
کتابهای مولی محمد حسین قمشهی مربوط به ۹۵۴ ق به خط شاگرد
شهید ، نزد
فخر الدین نصیری مربوط به ۱۳۰۸ ق و به خط عبد الحمید بن محمد جواد تبریزی یزدی.
بیان ابهامات مباحث و آموزش
اجتهاد و تفریع فروعات فقهی از ویژه گیهای این کتاب است به عنوان نمونه وی در صفحه ۱۸۹ می‌نویسد: قد علم ان صورها غیر خالیة من اجمال محتاجة الی تحقیق الحال فعلیک بالتامل فی ذلک جمعنا الله و ایاک
علی الرشاد و سلک بنا جادة السداد بمنه و کرمه وی در مورد نحوۀ تقلید و اینکه غرض مولی تقلید صرف مردم و عدم ترجیح مقلد در بین مسائل شرعی است در صفحه ۱۷۶ می‌نویسد:
فهذه جملة من الاشکال
الواردة علی المسالة
الثانیة اذا اخذت مطلقة کما هو المفهوم و المعمول علیه بین الناس بحیث لو ادخل الناس عنقه فی ربقة التقلید الصرف لم یتم له ذلک لمخالفة المسالة الاولی فی هذه الموارد فترجیح المقلد لاحدیهما دون الاخری بعید عن مقاصد الله سبحانه و رسوله و ائمه بقواعد الشریعة المطهرة.
علاوه بر مباحث فقهی، مؤلف گاهی به معرفی بعضی از کتب فقهی می‌پردازد وی در صفحه ۱۸۳ در مورد تفریع فروعات در کتاب المبسوط به نقل از
شیخ طوسی می‌نویسد: کما اشار الیه فی خطبته انه یفرع
علی المنصوص لتکثیر المسائل الشرعیة لینبه المخالفین
علی ان ابطالنا القیاس لا یوجب قلة فروعنا و بزارة فقهنا بزعهم کما بینه فی اول الکتاب
نرم افزار جامع فقه اهل بیت، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور).
