میلاد حضرت علی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حضرت علی (علیه‌السّلام) در سیزده رجب
سال سی‌ام
عام الفیل در خانه
کعبه متولد شد.
نام مادرش
فاطمه بنت اسد و پدرش
ابوطالب نام داشت، آن حضرت در بیست و یکم
ماه رمضان المبارک در سال چهل هجری در شهر
کوفه به
شهادت رسیده و در
نجف به خاک سپرده شد.
دوران کودکی علی (علیه‌السّلام) در دامان پیامبر گرامی اسلام و خانه ایشان سپری گشت. مورخان در این زمینه می‌نویسند: «یک سال قحطی بزرگی در
مکه رخ دد، در آن
زمان ابوطالب عمری
پیامبر دارای عائله زیاد و هزینه سنگین بود. پیامبر به عموی خود
عباس پیشنهاد کرد که برای بهتر شدن اوضاع مالی
ابوطالب هر کدام فرزندی از وی را تحت تکفل بگیرند؛ عباس با موافقت
ابوطالب،
جعفر را به نزد خود برد و پیامبر نیز حضرت علی را به خانه خودش برد. حضرت علی (علیه‌السّلام) در خانه پیامبر بود تا اینکه، حضرت به
نبوت مبعوث شد و علی (علیه‌السّلام) او را تصدیق و از او پیروی کرد.»
خود آن حضرت درمورد آن دوران می‌فرماید: «.... من همچون بچه‌ای که به دنبال مادرش می‌رود همه جا همراه او می‌رفتم، هر روز یکی از فضائل اخلاقی خود را به من تعلیم می‌کرد و دستور می‌داد که از آن پیروی کنم.»
در
کتب صحاح اهل سنت روایت شده که وقتی
جبرئیل برای نخستین بار بر پیامبر نازل گردید و او را به مقام
رسالت مفتخر ساخت، علی (علیه‌السّلام) در کنار پیامبر
اسلام بود»
یکی دیگر از مفاخر حضرت اینست که اولین مرد
مسلمان است؛ و تواریخ شیعی بالاجماع و تواریخ اهل سنت نیز در بسیاری از منابع خود این
مطلب را تصریح نموده‌اند. پیش از همه خود
پیامبر اکرم به پیشقدم بودن علی (علیه‌السّلام) اشاره می‌کند، که در میان جمعی از یاران خود فرمود:
«نخستین کسی که در
روز رستاخیز با من در کنار حوض ملاقات می‌کند پیشقدمترین شما در اسلام،
علی بن ابیطالب است»
دیگر اینکه پیامبر اسلام در مهمانی بستگان خود که تمامی آنها را به اسلام دعوت کرد، کسی جز علی (علیه‌السّلام) دعوتش را اجابت ننمود؛ که پس از سه بار اعلام حمایت علی (علیه‌السّلام) از پیامبر، حضرت دست خود را بر دست علی زد و دو جمله تاریخی خود را در مجلس بزرگان
بنی هاشم فرمود:
«هان‌ای خویشاوندان و بستگان من! علی برادر و
وصی و خلیفۀ من در میان شماست»
از مفاخر علی (علیه‌السّلام) نمی‌توان در یک مقاله کوتاه سخنی گفت، لکن به اختصار به برخی از آنها اشاره می‌شود.
آیه ۲۰۷ سورۀ مبارکه
بقره «و من الناس من یشری نفسه ابتغاء مرضات الله والله رؤوف بالعباد؛
بعضی از مردم با
ایمان، جان خود را برای کسب خشنودی خدا می‌فروشند و خداوند نسبت به بندگانش مهربان است».
که عموم مفسران از جمله مفسران اهل سنت قائلند که این آیه دربارۀ فداکاری بزرگ علی (علیه‌السّلام) در
لیلة المبیت (آن شبی که بجای پیامبر، علی (علیه‌السّلام) خوابید تا حضرت به
مدینه هجرت کنند) نازل شده است.
یکی از افتخارات حضرت علی (علیه‌السّلام) این بود که
عقد اخوت او با پیامبر گرامی اسلام بود. پیوند برادری از اصول اجتماعی آئین اسلام است. پیامبر پس از ورود به مدینه دستور داد تا بین
مهاجران و
انصار، پیمان برادری بوجود آید، البته هر دو نفری که با هم
برادر می‌شدند، از نظر کمالات و
فضیلت شبیه هم بودند، پس از آنکه برای هر کدام برادری تعیین کردند، علی (علیه‌السّلام) که تنها مانده بود با چشمانی اشکبار به حضرت عرض کرد:
«بین من و کسی برادری برقرار نکردی! »
حضرت رسول فرمودند:
«تو برادر من در دو
جهان هستی.»
این موضوع میزان فضیلت علی (علیه‌السّلام) را به خوبی نمایان می‌کند.
علی (علیه‌السّلام) در بیست و شش
غزوه همراه پیامبر بود و فقط در
غزوۀ تبوک که بیم آن می‌رفت،
منافقان در غیاب پیامبر در مدینه
توطئه کنند، حضرت علی (علیه‌السّلام) به دستور پیامبر در مدینه ماند.
در
جنگ بدر که در سال دوم هجرت رخ داد، علی (علیه‌السّلام) در جنگ تن به تن با ولید، دائی
معاویه روبرو شد و بلافاصله وی را از پای درآورد. سپس به کمک همرزم خود
عبیده رفت و
عتبه که
جد معاویه بود را نیز به هلاکت رساند. مرحوم
شیخ مفید، نام سی و شش تن از کشتگان
مشرک جنگ بدر را می‌نویسد: «راویان
شیعه و
سنی به اتفاق نوشته‌اند که این عده را علی
بن ابیطالب (علیه‌السّلام) شخصا کشته است، به جز کسانی که در مورد قاتل آنان
اختلاف است و یا علی در کشتن آنان با دیگران شرکت داشته است.»،
در
جنگ احد نیز که در سال سوم رخ داد حضرت علی (علیه‌السّلام) تمامی پرچمداران
قریش را که از قبیله
بنی عبدالدار و معروف به
شجاعت بودند، به هلاکت رساند، یکی از مورخین می‌گوید:
«کسی که پرچمداران قریش را شکست داد علی (علیه‌السّلام) بود... پیامبر اسلام گروهی از مشرکین را مشاهده کرد که عازم حمله بودند به علی (علیه‌السّلام) دستور داد به آنان حمله کند، علی (علیه‌السّلام) نیز با حمله به آنان و کشتن چند تن، موجبات متفرق شدن آنان را فراهم کرد، باز گروهی دیگر آمدند و علی (علیه‌السّلام) مجدد به دستور پیامبر به آنان حمله کرد. در این هنگام
فرشته وحی به پیامبر عرض کرد:
«این نهایت فداکاری است که علی (علیه‌السّلام) از خود نشان می‌دهد».
رسول خدا فرمود:
«او از من است و من هم از او هستم».
در این هنگام صدائی از
آسمان شنیدند که می‌گفت:
«لاسیف الا ذوالفقار ولافتی الا علی»
«هیچ شمشیری جز
ذوالفقار و هیچ جوانمردی جز علی نیست»
در
جنگ خندق نیز علی (علیه‌السّلام) با جنگاور عرب "
عمرو بن عبدود" مبارزه کرد و او را از پای درآورد، پیامبر اسلام در مورد علی (علیه‌السّلام) می‌فرماید:
«لمبارزة علی
بن ابیطالب لعمرو بن عبدود یوم الخندق افضل من اعمال امتی الی یوم القیامه»
«همانا مبارزه علی (علیه‌السّلام) با
عمرو بن عبدود در روز (جنگ) خندق برتر از اعمال
امت من تا
روز قیامت است».
جمله پیامبر در مورد علی (علیه‌السّلام) در
جنگ خیبر نیز که فرماندهان اعزامی حضرت، موفق به
فتح برخی از قلعه‌ها نشده بودند، از دیگر افتخارات علی (علیه‌السّلام) است؛
«فردا این
پرچم را بدست کسی خواهم داد که خداوند این
دژ را بدست او می‌گشاید، کسی که خدا و رسول خدا را دوست می‌دارد و خدا و رسولش نیز او را دوست می‌دارند».
پس از رحلت رسول خدا، با اینکه در
حجة الوداع علی (علیه‌السّلام) بعنوان
خلیفه معرفی شده بود و جمله معروف:
«من کنت مولاه فهذا علی مولاه»
را تمامی مردم شنیده بودند. از دور علی (علیه‌السّلام) پراکنده شدند و بیست و پنج سال حضرت، خانه نشین شد. و در این مدت علی (علیه‌السّلام) به تصریح خودش برای حفظ اسلام و محکم شدن پایه‌های
دین سکوت کرد.
بعد از آن
زمان طولانی و تاریک، مردم مجددا به حضرت روی آوردند، لیکن پس از قبول خلافت با بی مهری یاران و کینه توزی دشمنان خود مواجه شدند و چهار
سال و چند ماه حکومت خود را با جنگ و سختی سپری نمودند و بالآخره در
شب نوزدهم رمضان المبارک سال چهل هجری بدست یکی از
خوارج بنام "
عبدالرحمان بن ملجم مرادی" ضربت خورده و در بیست و یکم همان
ماه به
شهادت رسیدند.
سایت پژوهه، برگرفته شده از مقاله «میلاد حضرت علی»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۰۲/۰۴.
