ضوابط و معیارهایی همچون: زمان ، مکان و مخاطب ، برای مکی و مدنی بودن ذکر کرده‌اند. بر اساس معیار مکانی آیات و سوره‌های نازل شده قبل یا بعد از هجرت در مکه را «مکی» و آیات نازل شده پس از هجرت و در مدینه را «مدنی» گفته‌اند. در صورت اشتباه، به ضوابط دیگری همچون فحوا و مخاطب و خصایص شایع مکی و مدنی برای شناسایی آیات تمسک می‌شود.
از مهم‌ترین فواید شناخت مکی و مدنی، شناسایی ناسخ از منسوخ است؛ یعنی چون همیشه آیه ناسخ از نظر زمان ، متاخر از آیه منسوخ است، غالب آیات ناسخ، مدنی‌اند. همچنین از فواید شناخت مکی و مدنی، معرفت و شناسایی خاص از عام و مقید از مطلق است.
