مکاتب تفسیری
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مکاتب تفسیری، شیوه‌های مختلف
تفسیر ، یا مجموعه آرای تفسیری
مفسر اثرگذار پس از خود را می‌گویند.
در تالیفات و آثار
علوم قرآنی از واژه‌هایی همچون: مکاتب تفسیری،
روش‌های تفسیری ،
مناهج تفسیر ،
مدارس تفسیر ،
اتجاهات تفسیر و
الوان تفسیر استفاده شده است. از آن جا که مرز میان مفاهیم این واژه‌ها به دلیل قرابت معنایی، کاملا مشخص نشده و هریک برای
معنای اصطلاحی متمایز از دیگر واژه‌ها تعین پیدا نکرده است، می‌توانند منشا
اجمال و اشتباه و
مغالطه شوند؛ از این رو، دقت در مراد و مقصود استعمال کنندگان این واژه‌ها در مقام مقایسه و تطبیق آرا و افکار، امری لازم است.
برخی از نویسندگان با اعتراف به عدم استقرار معنای اصطلاحی ثابت و معین برای هر یک از این واژگان، کوشیده‌اند با توجه به معنای لغوی کلمات و مفردات استعمال شده در هر مورد، مناسب‌ترین معنای اصطلاحی این عناوین را عرضه کنند.
مکاتب تفسیری می‌تواند در موارد ذیل استعمال شود:
۱. نظریه‌های مختلفی که درباره چگونه
تفسیر قرآن ابراز شده و شیوع یافته است؛
۲. روش‌های مختلف
مفسران در بیان معنای آیات قرآن؛
۳. مجموعه آرای تفسیری یک
مفسر در معانی آیات قرآن که مورد پذیرش جمعی از مفسران پس از او قرار گرفته است.
عمده اختلاف روش‌های مفسران، از اختلاف نظریه آنان در چگونگی تفسیر قرآن نشات می‌گیرد؛ مثلا روش کسی که معتقد است
قرآن تنها با روایات
معصومان علیه‌السّلام قابل تفسیر است، با کسی که می‌گوید قرآن به چیزی جز خودش نیاز ندارد و آیات قرآن تنها باید با دیگر آیات تفسیر شود، قهرا مختلف خواهد بود.
فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «مکاتب تفسیری».
