مُکَلِّبینَ (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مُکَلِّبینَ:(عَلَّمْتُم مِّنَ الْجَوارِحِ مُكَلِّبينَ) «مُکَلِّبینَ» صیغه جمع «
مُکَلِّب» (به صیغه فاعل) کسی است که به سگ تعلیم شکار می‌دهد.
آیه مورد بحث می‌گوید:
صید حيوانات صياد كه تحت
تعلیم شما قرار گرفته‌اند، يعنى از آن‌چه
خداوند به شما تعليم داده به آن‌ها آموخته‌ايد، براى شما
حلال است.
به موردی از کاربرد «مُکَلِّبینَ» در
قرآن، اشاره می‌شود:
(يَسْأَلونَكَ ما ذا أُحِلَّ لَهُمْ قُلْ أُحِلَّ لَكُمُ الطَّيِّباتُ وَ ما عَلَّمْتُم مِّنَ الْجَوارِحِ مُكَلِّبينَ تُعَلِّمونَهُنَّ مِمّا عَلَّمَكُمُ اللّهُ فَكُلواْ مِمّا أَمْسَكْنَ عَلَيْكُمْ وَ اذْكُرواْ اسْمَ اللّهِ عَلَيْهِ وَ اتَّقواْ اللّهَ إِنَّ اللّهَ سَريعُ الْحِسابِ) «از تو
سوال مى‌كنند چه چيزهايى براى آن‌ها حلال شده است؟ بگو: هر آن‌چه پاكيزه است، براى شما حلال گرديده؛ و سگ‌هاى شكارى تعليم يافته كه از آن‌چه خداوند به شما ياد داده است به آن‌ها تعليم داده‌ايد از آن‌چه براى شما
صید مى‌كنند و نگاه مى‌دارند، بخوريد؛ و نام خدا را به هنگام فرستادن آن‌ها بر آن ببريد؛ و از نافرمانى خدا بپرهيزيد كه خداوند سريع‌الحساب است.»
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرمایند:
حاصل معناى آيه اين است كه درندگان تعليم يافته- كه همان
سگ شكارى باشد- اگر براى شما چيزى از حيوانات
وحشی حلال
گوشت را كه جز با
سر بريدن حلال نمى‌شود شكار كرد، و شما هنگام فرمان دادن نام خدا را برده باشيد آن شكار براى شما حلال است.
البته اين در صورتى است كه درنده آن
حیوان را قبل از رسيدن شما كشته باشد، همين كشتن درنده حكم سر بريدن را دارد، و اما اگر زخمى كرده باشد، و شما آن را زنده دريابيد، تذكيه آن تنها به اين است كه ذبحش كنيد، و در اين صورت نيازى به حكم صيد سگ نيست زيرا حكم چنين شكارى همان حكم ساير حيوانات حلال گوشت است.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «مکلبین»، ج۴، ص ۱۰۴.
