مُلاقیکُمْ (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مُلاقیکُمْ:(فَإِنَّهُ مُلاقيكُمْ ثُمَّ تُرَدّونَ) «مُلاقیکُمْ» واژۀ «
ملاقى» به معنى «ديداركننده» است.
در آيۀ مورد بحث، منظور ديدار
مرگ است كه چون شترى بر در هر خانه خوابيده است و فرار از آن ممكن نيست، چنان‌كه در آيه خطاب به
پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) آمده است كه به
یهود بگويد: اين مرگى را كه از آن فرار مى‌كنيد سرانجام با شما ملاقات خواهد كرد
(فَإِنَّهُ مُلاقيكُمْ)، چرا كه
قانون مرگ از عمومى‌ترين و گسترده‌ترين قوانين اين عالم است و جز
ذات پاک خداوند در اين جهان كسى باقى نمى‌ماند.
در آيۀ ۲۰
سوره حاقه، آن‌جا كه
انسان در روز محشر نامۀ اعمالش را به
دست راست مى‌گيرد، مباهات مى‌كند، مى‌گويد:
(إِنّي ظَنَنْتُ أَنّي مُلاقٍ حِسابِيَهْ) «من
یقین داشتم كه رستاخيزى در كار است و من به
حساب اعمالم مى‌رسم.» (
ظن در اين‌گونه موارد به معنى «يقين» است) او مى‌خواهد بگويد: آن‌چه
نصیب من شده به خاطر
ایمان به چنين روزى بوده است.
به موردی از کاربرد «مُلاقیکُمْ» در
قرآن، اشاره می‌شود:
(قُلْ إِنَّ الْمَوْتَ الَّذي تَفِرّونَ مِنْهُ فَإِنَّهُ مُلاقيكُمْ ثُمَّ تُرَدّونَ إِلَى عالِمِ الْغَيْبِ وَ الشَّهادَةِ فَيُنَبِّئُكُم بِما كُنتُمْ تَعْمَلونَ) «بگو: مرگى كه از آن
فرار مى‌كنيد سرانجام با شما ملاقات خواهد كرد؛ سپس به سوى كسى كه داناى پنهان و آشكار است باز گردانده مى‌شويد؛ آنگاه شما را از آن‌چه انجام مى‌داديد
خبر مى‌دهد.»
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرمایند:
حرف فاء كه در ابتداى جمله
(فَإِنَّهُ مُلاقيكُمْ) در آمده، به جمله معناى جواب
شرط مى‌دهد، و در آن يهوديان را تهديد به آمدن مرگى مى‌كند كه از آمدنش
کراهت دارند، براى اين‌كه از آن مى‌ترسند كه به وبال اعمال زشتشان گرفتار شوند.
مى‌فرمايد:
مرگ به زودى آنان را ديدار مى‌كند، چه بخواهند و چه نخواهند، آن گاه به سوى پروردگارشان كه با ستمكاری‌ها و دشمنى‌ها از زى بندگى‌اش خارج شده بودند، بر مى‌گردند، و او به
حقیقت اعمال آنان آگاه است، چه اعمال ظاهريشان، و چه پنهانيشان، براى اين‌كه او عالم به
غیب و
شهادت است، و به زودى ايشان را به حقيقت اعمالشان و آثار
سوء آن كه همان انواع عذاب‌ها است خبر خواهد داد.
بنا بر اين، در آيه شريفه نخست به ايشان اعلام مى‌كند كه فرار از مرگ خطايى است كه مرتكب مى‌شوند، براى اين‌كه مرگ به زودى ايشان را در مى‌يابد.
و ثانيا اعلام مى‌دارد كه اگر از مرگ كراهت دارند، براى اين است كه از لقاء اللَّه كراهت دارند، و اين هم خطاى دومى است از ايشان، چون خواه ناخواه به سوى خدا برمى‌گردند، و خدا به حساب اعمالشان مى‌رسد، و سزاى بدی‌هايشان را مى‌دهد.
و ثالثا اعلام مى‌دارد كه هيچ يک از اعمالشان بر خدا پوشيده نيست، چه اعمال ظاهريشان و چه پنهانى، و
مکر و نيرنگشان جز به خودشان بر نمى‌گردد، چون او عالم به غيب و شهادت است.
• شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر
لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «مُلاقيكُمْ»، ج۴، ص ۲۰۱.
