مُفْتَریً (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مُفْتَرىً:(إِلَّا سِحْرٌ مُّفْتَرىً) تعبير به
«مُفْتَرىً» از مادّه «فريه» به معناى تهمت و دروغ،
از اين نظر است كه مى‌خواستند بگويند:
موسی (علیه‌السلام) اين نسبت را به دروغ بر خدا بسته.
(فَلَمَّا جَاءهُم مُّوسَى بِآيَاتِنَا بَيِّنَاتٍ قَالُوا مَا هَذَا إِلَّا سِحْرٌ مُّفْتَرًى وَ مَا سَمِعْنَا بِهَذَا فِي آبَائِنَا الْأَوَّلِينَ) (هنگامى كه موسى با معجزات روشن ما به سوى آنان آمد، گفتند: «اين چيزى جز
سحر نيست كه به دروغ به
خدا بسته شده؛ ما هرگزچنين چيزى را در نياكان خود نشنيده‌ايم!»)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: يعنى وقتى موسى نزد
فرعونیان آمد، گفتند: اين
سحرى است موصوف به
مفترى، و
مفترى صيغه اسم مفعول است، و به معناى مجعول و من درآوردى است، ممكن هم هست بگوييم
مفترى مصدر ميمى است، كه
سحر به عنوان مبالغه موصوف به آن شده، توضيح اينكه: وقتى بخواهيم مثلا در اتصاف شخصى به عدالت مبالغه كنيم، كه جرثومه عدالت است، مى‌گوييم اصلا خود عدالت است، در اينجا نيز فرعونيان گفته‌اند: اين
سحر از بس خلاف واقع است كه گويا عين جعل كردن است، نه اينكه مجعول باشد.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، بر گرفته از مقاله «مُفْتَریً»، ص۵۴۳.
