مُسْتَخْلَفِین (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مُسْتَخْلَفِين:(جَعَلَكُمْ مُسْتَخْلَفينَ) تعبير
به «مُسْتَخْلَفِين» (جانشينان) از مادّه «إِستخلاف- خَلْف» ممكن است اشاره
به نمايندگى انسان از سوى
خداوند در زمين و مواهب آن باشد،
و يا جانشينى از اقوام پيشين، و يا هر دو.
(آمِنُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ أَنفِقُوا مِمَّا جَعَلَكُم مُّسْتَخْلَفِينَ فِيهِ فَالَّذِينَ آمَنُوا مِنكُمْ وَ أَنفَقُوا لَهُمْ أَجْرٌ كَبِيرٌ) (
به خدا و پيامبرش
ايمان بياوريد و از آن‌چه شما را جانشين و نماينده خود در آن قرارداده
انفاق كنيد؛ زيرا كسانى كه از شما
ایمان بياورند و انفاق كنند، اجر بزرگى دارند.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: از سياق آيات برمى‌آيد كه خطاب در اين آيه
به كسانى است كه
به خدا و
رسول ايمان آورده‌اند، و شامل
کفار نمى‌شود، تا چه رسد
به اينكه خطاب متوجه كفار باشد. اينكه بعضى گفته‌اند: شامل هر دو طايفه مى‌شود درست نيست. خواهى گفت: آخر در اين آيه امر
به ايمان كرده، و معنا ندارد مؤمنين را امر
به ايمان كند. در پاسخ مى‌گوييم: معناى امر
مؤمنین به ايمان اين است كه
آثار ايمانى را كه دارند بر
ايمان خود مترتب كنند، مى‌خواهد بفرمايد:
ايمان وقتى متحقق مى‌شود كه
آثار آن را بر آن مترتب كنند، چون اگر
ايمان و يا صفتى ديگر از صفات نفس چون سخاوت، عفت و شجاعت در نفس آدمى ثابت باشد، و حقيقتا ثابت باشد، اثرش ظاهر مى‌شود، و اگر از يكى از اين صفات مذكور اثر خاص
به آن ظاهر نشود، معلوم مى‌شود صفت مذكور آن طور كه بايد در نفس جاى خود را نگرفته و ثابت نشده، و يكى از
آثار ايمان به خدا و رسول او اطاعت از دستوراتى است كه
خدا و رسول داده‌اند.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، بر گرفته از مقاله «مُسْتَخْلَفِین»، ص۵۲۳.
